به نقل ازایرنا،
توسعه كشت هاي كم آب مانند زيتون كمك به اقتصاد معيشتي كشاورزاني است كه سالهاست با تبعات سخت دوره هاي طولاني خشكسالي در استان كم بارش اصفهان دست و پنجه نرم مي كنند.
توسعه كشت زيتون كمك به اقتصاد كشاورزي خطه كم باران اصفهان است
زيتون درختي هميشه سبز واز قديمي ترين گياهان منطقه مديترانه و بويژه خاورميانه است اما در اقليم هاي خشك و نيمه خشك كه آب، خاك و نوري مناسب وجود داشته و داراي زمستان هاي معتدل و تابستانهاي گرم و خشك و طولاني باشد، قابليت كاشت دارد.
در ايران نيز بيش از هزاران سال است كه اين درخت وجود داشته و هم اكنون سطح زير كشت اآن در ايران بيش از يكصد هزار هكتار مي رسد .
گلهاي زيتون خوشه اي است و ديرتر از گلهاي ساير درختان ميوه شكوفا مي شود.هر خوشه گل زيتون از خوشه چه هايي تشكيل يافته و داراي 8 تا 25 گل است و در صورتي كه 1 تا 3 درصد گلها به ميوه تبديل گردد اين درخت باردهي مناسب و اقتصادي خواهد بود.
ميوه زيتون گوشتي و هسته دار است كه در انواع مختلف به اشكال گرد، بيضي، گلوله اي، دراز، نوك دار و داراي انحناء در يك طرف ديده مي شود.
زيتون گياهي نيمه گرمسيري و حساس به يخبندانهاي شديد است و برگهاي آن هر 2 تا 4 سال يكبار خزان مي كنند ، برگها سبز تيره، متقابل و ابعاد آنها در انواع مختلف متفاوت است واز يك لايه بافت مومي و در سطح تحتاني كركهاي ستاره اي نقره اي تشكيل شده كه دو عامل كاهش تبخير رطوبت و افزايش توان مقاومت در مقابل خشكي و گرما در اين گياه است.
اگر در زمان استراحت گياه درجه حرارت هوا بتدريج كاهش يابد و حتي به 13- درجه سانتيگراد برسد خسارت وارد شده به درخت قابل توجه نيست اما اگر درجه حرارت بطور ناگهاني كاهش يابد ممكن است به نابودي گياه منجر گردد.
در مناطقي كه بيش از 1500 ساعت آفتاب در سال داشته باشد محصول اقتصادي زيتون بدست مي آيد و در مناطق كم نور درخت بيشتر رشد رويشي داشته شاخه ها در هم فرو رفته و توليد محصول را كم مي كند.
زيتون را گياهي كم توقع و مقاوم به خشكي مي شناسند اما محصول مطمئن و اقتصادي در صورتي حاصل مي شود كه براي هر هكتار زيتون بطور خالص حدود 4 هزار متر مكعب آب تأمين شود اين ميزان در مناطقي كه ميزان تبخير و تعرق زياد است به 5 هزار و 500 تا 6 هزار متر مكعب مي رسد.
كاشت ديم زيتون نيز در مناطقي كه بين 400 تا 600 ميلي متر بارندگي ساليانه با پراكنش مناسب داشته باشد، انجام پذير است.
زيتون با گذشت زمان با پيشرفت فن و تكنولوژي از لحاظ غذايي و دارويي مورد استفاده قرار گرفت و در حال حاضر در سطح دنيا تهيه و خريد و فروش روغن زيتون و ديگر فرآورده هاي آن در اقتصاد كشورهاي توليد كننده عمده از جمله اسپانيا، ايتاليا، فرانسه، يونان، تونس و تركيه نقش بزرگي بازي مي كند.
* مزيت نسبي زيتون كاري در اصفهان ناشناخته است
هم اكنون اين محصول در بيشتر استانهاي كشور، همچنين استان اصفهان كاشته مي شود. كه باتوجه به ويژگي هاي اين درخت و شرايط مناسب براي باردهي اقتصادي آن، استان اصفهان مزيت نسبي لازم جهت كاشت و سرمايه گذاري در اين درخت را دارد.
با افزايش توليد در واحد كاشت و صرفه جويي به مقياس اين گياه، تاسيس كارخانه هاي روغن كشي استاندارد و كارخانه هاي توليد فرآورده هاي جانبي اين محصول، وارد كردن فن آوری مناسب واستفاده از نيروي كار مستعد در سطح استان اصفهان همچنين با توجه به مركزيت اين استان و قابليت انتقال خود محصول زيتون و فرآورده هاي جانبي آن به ديگر نقاط كشور، مي توان صرفه ي اقتصادي سرمايه گذاري و روي آوردن به كاشت اين گياه را در بخش كشاورزي خاطر نشان شد.
مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان اصفهان با اعلام توليد بيش از 750 تن زيتون در سال 94 در اين استان، افزود : استان اصفهان با يكهزار و 50 هكتار ميزان سطح زير كشت درخت زيتون، رتبه 17 را در ميان استان هاي كشور از اين نظر دارد.
احمدرضا رييس زاده گفت: 14 شهرستان استان داراي سطح زير كاشت درخت زيتون هستند كه بيشترين سطح را شهرستان هاي اصفهان، كاشان و نجف آباد به خود اختصاص داده اند.
وي ادامه داد: درخت زيتون، درختي دير بازده است كه بين 5 تا 7 سال به بار نشستن آن به طول مي انجامد اما اين درخت داراي عمر طولاني و هميشه سبز است.
رييس زاده با بيان اينكه بيش از نيمي از باغ هاي زيتون استان اصفهان بصورت تحت فشار آبياري مي شوند، گفت: اين محصول با روش آبياري قطره اي حدود 5 هزار مترمكعب در سال آب نياز دارد.
وي گفت: باتوجه به اينكه در استان اصفهان توليدكننده ي نهال زيتون وجود ندارد، عمده نهال ها از استان مازندران و مركزي وارد مي شود.
** زيتون كاري ، كاهش مصرف آب در اقليم خشك اصفهان
كارشناس زيتون سازمان جهاد كشاورزي استان اصفهان شروع باردهي درخت زيتون را از سال پنجم بعد از كاشت نهال و باردهي اقتصادي اين درخت را از سال دهم به بعد اعلام كرد و گفت: تعداد درختي كه در هر هكتار مي توان با رعايت فاصله استاندارد كاشت، 330 اصله است.
سعادت شاهپوري افزود: شيرين كردن زيتون هزينه بر نبوده و بصورت خانگي در باغات زيتون و كارخانه هاي صنعتي قابل انجام است.
وي ميانگين درصد توليد روغن از زيتون در اصفهان را 15 درصد يعني به ازاي هر يك كيلو 150 گرم روغن زيتون بيان كرد و گفت: در مرحله اول روغن كشي، روغن زيتون مستقيما قابليت مصرف دارد و بصورت هاي بكر، فرابكر، ممتاز و معمولي توليد مي شود.
شاهپوري ادامه داد: براي روغن كشي از محصول زيتون دو نوع دستگاه به ترتيب ثابت و متحرك وجود دارد كه به علت قيمت بالاي دستگاه ثابت، فقط سه دستگاه متحرك در شهرستان هاي اصفهان، كاشان و خور و بيابانك موجود است.
وي گفت: از جمله مزاياي سرمايه گذاري در توليد و توزيع محصول زيتون در اصفهان ، افزايش مصرف داخلي زيتون وجايگزيني اين محصول با محصولات با مصرف آب بالاست.
شاهپوري افزود: با توجه به افزايش مصرف زيتون در ايران و روغن اين محصول و جايگزيني آن با ديگر روغن هاي موجود در بازار و نيز چالش كمبود آب؛ زيتون مزيت نسبي مناسبي براي سرمايه گذاري در اصفهان دارد.
وي اظهار داشت: اين محصول در اصفهان سطح زير كشت پاييني دارد با حمايت از باغداران و كشاورزان در تامين تقاضا و خريد محصولات آنان، راه رسيدن به توليد هدف كوتاه ترمي شود.
او در ادامه تامين نهاده، ورود فناوري، دانش فني راهبردي و تضمين خريد محصول براي باغداران و كشاورزان را عوامل موفقيت و جواب دهي سرمايه گذاري در محصول زيتون در اصفهان عنوان كرد.
براساس تحقيقات جمعي از پژوهشگران كه در بين مواد خوراكي به دنبال منبع پروتئين خاصي بودند كه به ميزان كم، درمغز انسان و حيوانات توليد مي‌شود. اين پروتئين، كاهش دهنده كلسترول خون ومسئول تقويت قلب و شجاعت انسان است و بازتوليدش بعد از 60 سالگي قطع مي‌شود.
اين ماده فقط در انجير و زيتون موجود است و براي تأمين آن، بايد انجير و زيتون را به نسبت يك به هفت مصرف كرد.
ميوه، روغن و حتي برگ گياه زيتون داراي خواص داروويي و فراوان است كه در درمان اختلالات گوارشي، كبدي، كليوي، پوستي وعفوني بسيار موثر بوده اما مصرف زياد اين محصول نيز مضراتي از جمله بي خوابي و اختلالات تنفسي و لاغري در پي دارد.
همچنين روغن پرفايده و خواص اين محصول نيز در صورت استفاده در پخت و پز با حرارت بالا و سرخ كردن دچار بي ثباتي و ناپايداري شده و به گفته برخي كارشناسان عامل سرطان زا و يا بروز بيماري هاي قلبي و عروقي خواهد شد.