مطبوعه محلی چیست؟
نویسنده : محمدعلی شاهین
محتوی و ویژگی های نشریات محلی - اطلاع رسانی در جهت آگاه کردن مخاطب رکن اساسی است. از این رو برخی صاحب نظران برای نشریات محلی نسخه روزنامه‌نگاری توسعه را می پیچند که بیشتر روی اقتصاد متمرکز و موقعیت طبقات متوسط، فقیر، سرمایه‌دار و... را بررسی کرده و به ابعاد آزادی خواهی توجه ویژه دارد.
- انتقادهای سازنده کرده و راهکار ارائه می دهد و به مردم اجازه می دهد که صحبت کرده و تولید محتوا کنند.
- این نوع روزنامه نگاری از اتفاقات، حوادث و سازمان‌هایی که بر مردم تاثیر می‌گذارند، گزارش می دهد.
- دکتر محمد مهدی فرقانی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: مطبوعات محلی بیشترین مسوولیت شان در حوزه تولید محتوا، پرداختن به نیازها و اولویت‌های توسعه‌ای، پرداختن به مسایل و مشکلات محلی و در نتیجه بها دادن به تولید محلی است. وی می گوید: وقتی مطبوعات محلی از مطالب خبرگزاری‌ها بهره می‌برند از مسوولیت اصلی خود فاصله می گیرند.
- حامد كاظم زاده خویي از فعالان مطبوعات محلی معتقد است: نقش عمده این نشریات انعکاس واقعیت ها و رویدادهای محلی است. آنچه مطبوعات سراسری کشور کمتر امکان پرداختن به آنها را دارند.
- هموار ساختن مسیر توسعه کمی و کیفی
شهروندمحور حرکت کردن و توجه به پدیده ها و ارزش های فرهنگی و ملیتی از دیگر مشخصات این نشریات است.
- دکتر شکرخواه عضو هيات علمی دانشكده مطالعات جهان و ریيس موسسه مطالعات آمريكاي شمالي و اروپایی دانشگاه تهران معتقد است: در ژورنالیزم امروز همه از افول روزنامه نگاری بین المللی در مقابل لوکال یا کامیونیتی ژورنالیزم صحبت می‌کنند. روزنامه نگاران محلی باید معضلات و مشکلات منطقه خود را شناسایی کنند و روی آنها تمرکز نمایند. باید دید تولید تو و حرف تو چیست؟ گلوبالیزم امروز این است. جنس تکراری به درد خودت می‌خورد. حتی ما لغتی داریم به نام گلوکالیزم (Gelocalism) که عبارت است از لوکالیزم در درون گلوبالیزم.
- با توجه به نظرات طرح شده یک نشریه محلی باید بازنمایی کننده فرهنگ، میراث فرهنگی، زبان، تاریخ، میراث تاریخی، اوضاع معیشتی، اقتصادی و اجتماعی حوزه انتشار جغرافیایی خود باشد.
مخاطبان چه می خواهند؟
- مخاطبان به دنبال محتوایی هستند که به صورتی واقع گرایانه به پوشش خبری و بازنمایی واقعیت ها بپردازد که با گرایش ها و تجربه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آنها همخوانی داشته باشد.
مطبوعات محلی و چالش ها
مهمترین چالش های پیش روی مطبوعات محلی در ایران بر اساس نتایج پژوهش های انجام شده از جمله توسط دکتر محمدمهدی فرقانی و مهدی نوری و محققین مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها عبارتند از:
* نداشتن استقلال مالی و خوداتکایی
نشریه محلی به دلیل اینکه سرمایه گذاری در حوزه فرهنگی و مطبوعاتی در ایران بسیار کم بازده است پس از مدتی یا متوقف شده و یا تبدیل به «آگهی نامه» شده و به سازمان ها و اشخاص وابسته می شود.
* غلبه فرهنگ شفاهی بر فرهنگ مکتوب
در بین مردم ایران فرهنگ مطالعه مکتوب آنچنان نهادینه نشده است و کمتر از مطبوعات چاپی استقبال می شود و لذا استقبال از رسانه های دیداری و شنیداری رواج بیشتری دارد.
* توزیع نامناسب و ناکافی
- نشریات محلی به شکلی مناسب توزیع نمی شوند. اینگونه نشریات در منطقه و محله جغرافیایی خود حتما باید روی گیشه های روزنامه فروشی یا مغازه ها در دسترس باشند.
* حرفه ای نبودن هم در حوزه محتوایی و هم فنی
- بسیاری از دست اندرکاران نشریات محلی، علاقه مندان آموزش ندیده و روزنامه نگاران تجربی هستند. در حالی که چگونه یک یادداشت مطبوعاتی، یک نقد، یک تفسیر و تحلیل، یک خبر و گزارش نوشته شود، از اهمیت بسزایی برخوردار است چون پیام سازی در روزنامه نگاری حرفه ای اساس کار است.
- یونسکو در سال 2008 در مجموعه ای تحت عنوان شاخص‌های توسعه و رسانه سرمایه گذاری در زمینه منابع انسانی و به ویژه برای ایجاد توانایی حرفه‌ای در کارکنان رسانه‌ها اعم از روزنامه نگاران، مدیران رسانه‌ها از طریق آموزش نظری و حرفه‌ای و ایجاد اتحادیه‌های حرفه‌ای را امری حیاتی دانسته است.
- باید توجه کرد آموزش مهارت‌های گزارشگری حایز اهمیت است ولی لازم است روزنامه نگار توانایی لازم را داشته و از محیط مناسب برای انجام آزادانه کارش برخوردار باشد.
* گستردگی خطوط قرمز نشریات محلی نسبت به نشریات سراسری
- اگر در تهران هیات نظارت بر مطبوعات یا قوه قضائیه به نشریات اخطار و تذکر میدهد، در نشریات محلی ممکن است از طرف هر فرد، نهاد و گروهی آنها مورد تهدید قرار گیرند.
* فاصله گرفتن از مسوولیت‌ها
- بر اساس برخی تحقیقات 91 درصد مطالب محلی ها به سبک خبر بوده و در حدود 85 درصد مطالب غیر تولیدی یعنی از خبرگزاری‌ها یا در بهترین حالت از روابط عمومی‌ها اخذ شده است در حالی که این نشریات بیشترین مسئولیت شان در حوزه تولید محتوای محلی است.
چالش های دیگر
- تقلید از روزنامه‌ها ی سراسری ،چشم در چشم بودن با مسئولان محلی، عدم شناخت از روزنامه‌نگاری محلی از دیگر مشکلات این دسته از مطبوعات است