قاری بینالمللی قرآن کریم حجتالاسلام «سید محمد جواد موسویدرچهای» با اشاره به اینکه قرائت قرآن در مصر در حال افول و در کشور ما رو به پیشرفت است، گفت: اساتید مصر به صراحت این موضوع را مطرح میکنند که پرچم تلاوت قرآن را بعد از مصر، قاریان ایرانی باید در دست گیرند.
گفتگوی خبرگزاری فارس را با این قاری بینالمللی قرآن کریم میخوانیم:
حجتالاسلام «سید محمد جواد موسوی درچهای» نفر اول مسابقات بینالمللی قران کریم در هند در گفتوگو با خبرنگار فعالیتهای قرآنی خبرگزاری فارس با اشاره به اینکه معیار برتری قاریان باید مشخص شود، اظهارداشت: قاریان مصری و ایرانی نسبت به همدیگر برتری مطلق ندارند. تعدد قاریان بزرگسال و نوجوان، حضور موفق در مسابقات بین المللی و پرجمعیت بودن محافل قرآنی مزیت ایرانیها و صاحب سبک بودن و تلاوت معنامحور و نیز ارتباط حسی متقابل بین قاری و مستمع، ویژگی بارز مصریها است.
ویژگیهای برتر قاریان مصری و ایرانی
وی با بیان اینکه نمیتوانیم به طور مطلق بگوییم قاریان مصری برترند یا ایرانی، اظهار داشت: اگر ما تعداد قاریان ایرانی و برتری در مسابقات و پرجمعیت بودن محافل قرآنی و خصوصیات اخلاقی را مورد بررسی قرار دهیم، میتوانیم بگوییم که جامعه قرآنی کشورمان نسبت به قاریان مصری از این حیث برتری دارند.
این قاری بینالمللی قرآن کریم با اشاره به تسلط قاریان مصری به آیات الهی گفت: اما از لحاظ میزان آشنایی با معانی و تسلط بر مفاهیم آیات قرآن، صاحب سبک بودن، تطبیق الحان و نغمات با عبارات و جملات آیات وحی و به عبارت بهتر باید بگویم از حیث کیفیت تلاوت و اجرای تلاوت معنامحور، قاریان مصری از ما جلوتر هستند و هنوز ما فاصله بسیاری تا رسیدن به جایگاه آنها داریم.
با هر فراز از تکرار تلاوت یک آیه توسط اساتید مصری میتوان وجه تفسیری خاصی را دریافت کرد
وی ادامه داد: در بحث ارتباط متقابل قاری و مستمع، هنوز ما نتوانستهایم به مصریها برسیم، جلسات و کرسیهای تلاوت ما اگر چه در مقایسه با قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بسیار چشمگیر و فراگیر شده اما در عین حال بحث داشتن ارتباط حسی میان قاری و مستمع در هنگام تلاوت هنوز در ایران جا نیفتاده است و در این مورد نیز ضعف بزرگی داریم که باید با آسیب شناسی و برنامهریزی صحیح درصدد جبران آن برآییم.
موسوی درچهای با بیان اینکه ما میتوانیم تفاسیر آیات را در تلاوت قاریان مصری حس کنیم، اظهارداشت: وقتی تلاوت قاریان مصری را استماع میکنیم، میتوانیم وجود ارتباط بین لحن قاری و تفسیر آیات قرآن را حس کنیم به طور مثال زمانی که استاد «عبدالباسط» آیات پایانی سوره مبارکه «حشر» را تلاوت میکند با هر کدام از فرازها و تکرار آیات میتوان وجه تفسیری خاصی از نوع اجرای لحن آیه دریافت کرد و داشتن چنین ویژگی و هنری در تلاوت، امتیاز بزرگی است که در تلاوت اساتید و قاریان مشهور مصری بیشتر نمایان است.
قرائت قرآن در مصر در حال افول و در کشور ما رو به پیشرفت است
این قاری بینالمللی قرآن کریم به فضای کنونی تلاوت قرآن در کشور مصر و ایران اشاره کرد و افزود: قرائت قرآن در مصر در حال افول و در کشور ما رو به پیشرفت است که این افول در مصر به این دلیل است که فضای سابق تلاوت در مصر هماکنون مشاهده نمیشود و حال و هوای خاصی که در عصر طلایی قاریان مصری با حضور چهرههای ماندگار عرصه تلاوت قرآن همچون «مصطفی اسماعیل» و «عبدالباسط» و «منشاوی» بود، اکنون آن فضا و آن حال و هوا دیگر وجود ندارد اما در ایران با توجه به گسترش چشمگیر تلاوت قرآن به خصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و استقبال عمومی و نیز تشویق و حمایت شخص رهبری معظم انقلاب از فعالیتهای قرآنی، فضای تلاوت و انس با قرآن در ایران اسلامی به طور فزایندهای رو به پیشرفت است.
قاریان مصری ارتباط مستمع با تلاوت را دلیل پیشرفت خود میدانند
وی با اشاره به اهمیت ارتباط دو سویه قاری و مستمع، تصریح کرد: بسیاری از قاریان مصری اذعان دارند که مستمعان آنها را به این جایگاه رساندهاند به این معنا که مخاطبان و عاشقان واقعی تلاوت، با حس و حال خاصی پای منبرشان مینشینند و تلاوتشان را خوب و با دقت گوش داده و متأثر میشوند و میزان تأثرشان از تلاوت را نیز به خوبی ابراز میکنند و این یعنی همان استماع خوب و بااحساس که باعث تشویق و تقویت تلاوت قاری میشود. به قول این شعر معروف: مستمع، صاحب سخن را بر سر ذوق آورد.
پس از مصر، ایرانیان پرچم دار عرصه تلاوت هستند
حجتالاسلام موسوی درچهای با بیان اینکه تعداد قاریان مصری نسبت به قاریانی که هماکنون در کشور ما فعالیت قرآنی دارند کمتر است، گفت: در یک دورهای شاید چندین قاری برجسته و صاحب سبک در مصر وجود داشت اما اکنون تعداد قاریان نامی مصر بسیار کم شده و این امر در ایران اسلامی رو به توسعه است به طوری که خود اساتید مصر نیز به صراحت این موضوع را مطرح میکنند که پرچم تلاوت قرآن را بعد از مصر قاریان ایرانی باید در دست گیرند.
تعدد تلاوت باعث تسلط بیشتر قاریان میشود
این قاری بینالمللی قرآن کریم در ادامه به میزان تلاوتهای قاریان مصری و ایرانی پرداخت و گفت: تعداد تلاوتهای قاریان مصری بسیار بیشتر از قاریان کشورمان است، قاریان ایرانی تنها در ماه مبارک رمضان یا در مناسبتهای خاص مورد توجه قرار میگیرند در حالی که قاریان مصری در طول ایام سال همه روزه در مساجد و تکایا به تلاوت قرآن کریم میپردازند و مردم نیز از این جلسات استقبال زیادی میکنند.
وی افزود: از دیرباز در بسیاری از مساجد مصر سنت حسنهای وجود داشته و دارد که قاریان بزرگ این کشور علاوه بر مسافرتهای قرآنی به عنوان قاری ثابت یک مسجد هر روز قبل از اذان به تلاوت میپردازند که همین امر باعث تسلط بیشتر آنها به تلاوت قرآن و در نهایت پیشرفت روز افزون آنها شده است.
کرسی تلاوت اذانگاهی باید به صورت مستمر در همه اماکن مذهبی برپا شود
این قاری بینالمللی قرآن کریم با انتقاد از نبود مکانی برای شنیدن تلاوت قرآن در زمانهای مختلف، اظهارداشت: ما اگر بخواهیم هر روز پای منبر تلاوت قرآن بنشینیم و تلاوت قاریان ممتازمان را استماع کنیم متأسفانه چنین امکانی برایمان فراهم نیست و نمیتوانیم به مسجد یا هیأتی که به طور ثابت کرسی تلاوت قرآن روزانه و در هر وعده اذان در آن برگزار شود، برویم و تنها میتوانیم از طریق رسانههایی همچون رادیو، تلویزیون و دستگاه پخش صوت از آیات الهی بهره بگیریم در حالی که در کشور مصر اینگونه نیست یعنی مردم در هر وعدهای از شبانهروز که اراده کنند میتوانند در پای منبر تلاوت حاضر شده و به آیات الهی گوش فرا دهند.
وی با اشاره به اهمیت گسترش کرسیهای تلاوت، گفت: اگر بخواهیم انس عمومی با تلاوت قرآن را در جامعه نهادینه کنیم باید به برگزاری کرسیهای تلاوت و جلساتی تنها برای شنیدن آیات قرآن که مطالبه رهبری معظم نیز هست اهتمام ورزیم.
این قاری بینالمللی قرآن کریم افزود: هنگام گوش دادن به نوارهای صوتی تلاوت قاریان مصری در خلال نوار، صدای بوق نیز شنیده میشود که این صدا به خاطر این است که این جلسات در مجاورت خیابان برگزار شده است یعنی مردم این کشور آنقدر مشتاق شنیدن آیات الهی هستند که حتی به غیر از مساجد در گوشهای از خیابان هم تکایایی به منظور برپایی کرسی تلاوت برگزار میکنند.
قاریان قرآن در مصر ارزش و مقام یک روحانی را دارند
حجتالاسلام موسوی درچهای با بیان اینکه قاریان قرآن در مصر حکم یک روحانی را دارند، خاطرنشان کرد: ارزش و مقام یک قاری در مصر به منزله یک روحانی است به همین جهت است که لباس قاریان مصر همانند روحانیون این کشور است.
وی ادامه داد: قاری قرآن برای مصریها آنقدر محترم و با ارزش است که در مساجدشان دو یا سه روحانی دارند، یک روحانی که امام جماعت است، یک روحانی که قاری قرآن است و بر روی منبر مخصوص، قرآن تلاوت میکند و یک روحانی که مبتهل و مؤذن است.
هر مسجدی باید قاری راتب داشته باشد
حجتالاسلام موسوی درچهای با اشاره به لزوم اجرای طرح قاری راتب در مساجد افزود: از آنجا که به برکت پیروزی انقلاب اسلامی اکنون بیشترین تعداد قاری را در جهان اسلام داریم میتوانیم با برنامهریزی صحیح از این ظرفیت برای برپایی کرسیهای روزانه تلاوت در هر وعده از شبانهروز در همه مساجد و اماکن مذهبی استفاده و بهره ببریم به طوری که هر مسجد یک قاری راتب داشته باشد و این یعنی محوریت قرآن در مساجد. همانطور که پیامبر(ص) نیز فرمودند: «إنما نصبت المساجد للقرآن» مساجد برای قران بنا شده است.
این قاری بینالمللی ادامه داد: با اجرای این طرح میتوانیم امیدوار باشیم که هر نمازگزار تبدیل به یک معلم قرآن شود و این قدم بزرگی در راه نهادینه کردن قرآن در جامعه است.
وی با بیان اینکه متأسفانه هماکنون اولویت مساجد فرهنگسازی در حوزه قرآنی نیست، خاطر نشان کرد: متاسفانه در بسیاری از مساجد شاهد آن هستیم که پرداختن به آموزشهای غیر قرآنی و برنامههای ورزشی و تفریحی در اولویت قرار دارد و توجه کافی به اهمیت قرآن و تلاوت قرآن نمیشود.