در زمانی که مکتبخانه وظیفه آموزش را به عهده داشت آموزش دختر بچه ها شکل متفاوتی داشت، آنها آموزش هایی می دیدند که به آنها "کار" می گفتند. در این نوع آموزش استاد کارها هنرهایی مانند گیوه چینی، چارقد دوزی، قالی بافی، نخ ریسی، لیف بافی، و...را به دختران از سنین 5 سالگی یاد می دادند البته قرآن و اشعاری نیز همراه کار بستگی به توانایی استاد کار برای آنها خوانده می شد ولی نوشتن فرا نمی گرفتند در این بین استثناهایی هم در کار بود و گاه دختر نزد خانواده خود خواندن و نوشتن یاد می گرفت. مدارس دخترانه در محلات مختلف سده در سال های متفاوتی تاسیس شد. عمادالشریعه همزمان با تاسیس دبستان اسلامی خانه دیگرش را برای تاسیس دبستان دخترانه در اختیار اداره فرهنگ گذاشت. این کلاس چند دانش آموز بیشتر نداشت و معلم آنها فردی به نام خانم بقایی بود. در محله فروشان حاج میرزا محمدعلی امینی و خواهرش در سال 1328 برای تشکیل کلاس درس دخترانه با مهرانی رییس وقت اداره فرهنگ سده وارد مذاکره شدند و نهایتا این خواهر و برادر اتاقی از یک خانه در محله لادره را با هزینه خودشان برای تحصیل دخترانشان اجاره کردند و آقای مهرانی خانمی به نام عزت عدیلی را به عنوان معلم به این کلاس فرستاد. این دبستان ابتدا با دو دانش آموز شروع به کار کرد و در سال های بعد با استقبال دختران روبه رو شد و «ناموس» نام گرفت.
در محله گاردر ورنوسفادران نیز حدود سال 1330 مدرسه دخترانه ای در خانه فردی به نام ابراهیم سرتیپی تشکیل شد که مدیر و معلم آن خانم آغا شریفی بود. این مدرسه بعدها «پروین» نام گرفت.به این ترتیب درسده در این سال دو مدرسه دختران دایر بود.
دبستان دخترانه در اندآن و رهنان در سال 1337 و در کوشک در سال 1338 تاسیس گردید.
در سرشماری سال 1345 درصد با سوادان منطقه ماربین 23 درصد ذکر شده است که می تواند یک سیمای کلی از میزان با سوادان پس از گذشت حدود 40 سال فعالیت رسمی آموزش در منطقه نشان دهد.
منبع:
گفتگو با سیدمجتبی لقمانی (متولد 1306)، خانم آغاشریفی (اولین معلم دبستان دخترانه پروین) و عزت امینی (اولین دانش آموز دبستان دخترانه ناموس)