تولد
مرحوم آیت الله حاج سید مصطفی مهدوی اصفهانی (هرستانی) (ره) در روز پنج شنبه دوّم محرم الحرام سال ۱۳۳۱ هجری قمری مطابق با پنجم مهرماه ۱۲۹۰ هجری شمسی در قریه ی هرستان ماربین در یک خانواده اصیل و روحانی چشم به جهان گشودند. پدر ایشان مرحوم آیت الله سید بحر العطاء مهدوی (ره) می باشد که در زهد و تقوا مشهور و کم نظیر بوده و کرامات و امور غریبه او زبانزد خاص و عام است و در تکیه ی سید العراقین تخت فولاد مدفون می باشند.همچنین نسب ایشان با سی و دو واسطه به حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام میرسد که همگی از اعاظم وعلماء بنام بوده اند.
تحصیلات
مرحوم آیت الله مهدوی (ره) تحصیلات مقدماتی و سطوح را در اصفهان و در مدرسه ی جدّه بزرگ نزد اساتید بزرگ آن زمان حضرات آیات: شیخ محمّد حسن نجف آبادی (ره) ، سید مهدی درچه ای (ره) سید محمّد نجف آبادی (ره) حاج آقا رحیم ارباب (ره) شیخ محمّد علی دزفولی (ره) و حاج سید صدر کوپایی (ره) تلمّذ نموده و پس از فراگیری یک دوره درس خارج فقه و اصول نزد علمایی همچون مرحوم آیت الله حاج سید علی نجف آبادی (ره) و مرحوم آیت الله حاج شیخ محمّد رضا ابوالمجد مسجد شاهی (ره) به شهر قم عزیمت نمودند و مدّتی در درس حضرات آیات عظام: سید حسین بروجردی (ره)، شیخ عبد الکریم حائری (ره) ، سید صدر الدّین صدر (ره) ، سید محمد حجّت کوه کمره ای (ره) و سید محمّد تقی خوانساری (ره) شرکت نمودند.
ایشان در سال ۱۳۶۲ هجری قمری عازم سفر حج شدند و پس از بازگشت، به عتبات عالیات مشرف شده و مدّت هشت سال در نجف اشرف در جوار حرم امیرالمؤمنین (علیه السلام) از محضر علمایی همچون مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی (ره) مرحوم آیت الله العظمی سید عبد الهادی شیرازی (ره) و آیت الله العظمی شیخ محمّد کاظم شیرازی (ره) استفاده نمودند.نبوغ علمی و فهم بالای ایشان از مسایل، باعث شد تا مرحوم سید (ره) وی را مورد توجه و عنایت ویژه خویش قرار داده و نیز مقرری ایشان را نیز نسبت به بقیه طلاب افزایش دهند و بعد از مدتی از ارکان جلسه استفتائات مرحوم سید (ره) قرار بگیرند تا پاسخگوی مسایل پیچیده فقهی باشند.ایشان همچنین در این مدت از محضر استادانی چون آیات عظام سید جمال گلپایگانی (ره) ، حاج شیخ موسی خوانساری (ره) ،حاج شیخ محمّد علی کاظمینی (ره) حاج سید محمود شاهرودی (ره) و حاج سید ابراهیم اصطهباناتی (ره) کسب فیض نمودند
ایشان اجازات اجتهاد را از آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانی (ره)، سید عبدالهادی شیرازی (ره)، محمدکاظم شیرازی (ره)، سید علی بهبهانی (ره) و سید جمال گلپایگانی (ره) دریافت نمودند و از مرحوم آیت‌الله حاج شیخ آقا بزرگ طهرانی (ره) و آیت‌الله حاج شیخ محمدرضا ابوالمجد مسجد شاهی (ره) اجازه روایتى داشتند.
ایشان در سال ۱۳۷۰ هجری قمری به علّت ابتلا به بیماری آسم به امر مرحوم آیت الله العظمی سید عبد الهادی شیرازی (ره) به اصفهان مراجعت نموده و چهل سال مابقی عمر پر برکت خویش را در مدرسه ی جدّه ی بزرگ و مدرسه ی ملا عبدالله اصفهان به بیان یک دوره خارج فقه و اصول سپری نمودند و شاگردان بسیاری را تربیت نمودند که بسیاری از آنان در حال حاضر از علمای مشهور می باشند.
آن مرحوم به عنوان زعیم حوزه علمیه اصفهان مورد توجه و عنایت خاص حضرات مراجع تقلید معاصر خود در حوزه نجف و قم بودند و وکالت مطلقه وجوه شرعیه را از طرف ایشان بر عهده داشتند.همچون آیات عظام سید عبدالهادی شیرازی ، سید حسین بروجردی ، خوئی ، سید روح الله خمینی ، سید محمد رضا گلپایگانی ، سید شهاب الدین مرعشی نجفی و سید احمد خوانساری (قدس الله اسرارهم)
مزایاى اخلاقى آن مرحوم
آن مرحوم نسبت به علماء گذشته و حاضر بسیار تجلیل و تكریم نموده و آنان را به خوبى و عظمت یاد میکردند و در حفظ آثار آنان كوشا بوده و همواره نسبت به آنها تواضع مى‌نمودند.به طلاب و محصلین ابراز علاقه كرده و آنها را تشویق به تحصیل مى‌فرمودند. بسیار بخشنده و سخاوتمند بودند و به فقراء و مستمندان و خانواده‌هاى بى‌سرپرست كمكهاى فراوانى نمودند خصوصا بیمارستانها و موسسات خیریه ای همچون موسسه مهدیه، موسسه عسكریه ،موسسه نابینایان ، انجمن مددكارى امام زمان ارواحنا فداه ، بیمارستان معلولین صادقیه و بیمارستان امید اصفهان و...ایشان همچنین در کمک به ساخت مدارس قدیم و جدید و تعمیر و تکمیل آنها نقش مهمّی داشتند و نکته ی قابل توجّه اینست که تمامی اینها مخفیانه و به دور از تشریفات انجام می شد. آیت الله مهدوی (ره) در جنگ تحمیلی نیز کمک های فراوانی به جنگ زدگان و آوارگان نمودند.
مزایاى علمى آن مرحوم
آن بزرگوار تبحر و تسلط عجیبى در مسائل و مباحث فقهى داشتند و به قول علماء بسیار حاضر الذهن و حاضر جواب بودند.تمام فتاواى مراجع گذشته و فعلى در نزدشان حاضر بود و نه تنها عوام از محضرشان استفاده مى‌كردند بلكه علماء هم براى حل مسایل مشكله، به ایشان رجوع مى‌کردند.تسلط ایشان تنها در فقه و اصول نبود بلكه در فلسفه و عرفان و علم رجال نیز صاحب نظر بودند بخصوص در اطلاع به احوالات علماء كم‌نظیر بودند به طورى كه بعضى از بزرگان و علماء از ایشان مصرانه خواسته بودند كه كتابى در احوالات علماء و دانشمندان تألیف نمایند. از توصیه های ایشان به طلّاب ، جدّیت در تحصیل علم بود و جهت ترغیب و تشویق آنها کتابهایی را اعم از کتب درسی و اخلاقی از مال خود تهیّه و به آنها هدیه می کردند. از جمله خدمات ایشان به عالم تشیع، چاپ و نشر قسمتی از کتاب شریف عبقات الانوار در ایران بود که عبارتند از :« حدیث طیر » در یک جلد، « حدیث مدینة العلم » در دو جلد، « حدیث ولایت » در یک جلد، « حدیث تشبیه » در یک جلد و « حدیث نور » در یک جلد و نیز کتاب شریف تأویل الآیات الطاهرة و سپس اهدای آنها به طلاب و فضلای حوزه بود. ایشان به عنوان زعیم حوزه علمیه اصفهان قسمت عمده‌اى از شهریه طلاب اصفهان را به عهده داشتند.تنها آثار مکتوب علمی که از ایشان باقیمانده است تقریراتی است که بر دروس استادان خود در نجف اشرف به نگارش درآورده اند.
ایشان در ترویج شعائر اهل بیت (علیهم السلام)،خصوصا اقامه مجالس جشن و سوگواری اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) ، بسیار کوشا و جدی بودند. در زمانی که در اصفهان عده ای منحرف قصد کمرنگ کردن شعائر مذهب خصوصا جشنهای عید غدیر و نیمه شعبان را داشتند ایشان تمام قد در برابر این انحرافات ایستادند و مردم را تشویق به بزرگداشت این ایام میکردند و خود نیز در این ایام درب خانه را باز میگذاشتند و با برپایی مجلس جشن، به طلاب و مردم عیدی می دادند.
مرحوم آیت الله مهدوی (ره) خواندن نماز اوّل وقت ،قرائت و تدبر در قرآن ،کوشش در تحصیل علم و نیز مطالعه احوالات ائمه علیهم السلام را بسیار توصیه می نمودند و بنابر نقل افراد خانواده، ایشان بیشتر اوقات تا اذان صبح مشغول مطالعه و یا قرائت قرآن و دعا بودند.
بعضی از دوستان و رفقای هم بحث ایشان در نجف و قم و اصفهان عبارتند از :
آیت الله شمس آبادی (ره) ، آیت الله شیخ محمدرضا جرقویه ای (ره)، آیت الله حاج آقا باقر رجایی (ره) ، حاج آقا امام سدهی (ره) ، آیت الله حاج شیخ حبیب الله اراکی (ره) آیت الله شیخ محمّد حسین دهاقانی (ره)، آیت الله شیخ مجتبی لنکرانی (ره) آیت الله حاج شیخ امیرآقا فلاورجانی (ره) آیت الله حاج شیخ محمد تقی بهجت (ره)، آیت الله سید محمدعلی موحد ابطحی (ره) و آیت الله شیخ حسن صافی اصفهانی (ره).
شاگردان
ایشان در مدت چهل سالی که در اصفهان بودند شاگردان زیادی را تحویل عالم تشیع دادند که همگی از علما و فرهیختگان اصفهان هستند از جمله ایشان میتوان به حضرات آیات: حاج سید حسن فقیه امامی (ره)، حاج شیخ حسین مظاهری ، حاج شیخ محمد حکیم اللهی (ره)، حاج سید محمد بهشتی (ره)، حاج سید ناصر مهدوی (ره)، حاج سید مجتبی مهدوی (ره)، حاج سید مسیح موسوی (ره)و حاج سید محمد علی احمدی اشاره نمود.
وفات
ایشان به دنبال شدت یافتن بیماری آسم سرانجام صبح روز یکشنبه مورّخ ۷ خرداد سال ۱۳۶۸ هجری شمسی مطابق با ۲۳ ماه شوال المکرّم سال ۱۴۰۹ هجری قمری در حالی که زبانش به ذکر خدا و مناجات مشغول بود، به دیار اجداد طاهرینش شتافت و جامعه ی اصفهان و حوزه های علمیه را داغدار نمود. در اصفهان به پاس تجلیل از مقام شامخ او تا سه روز عزای عمومی اعلام شد و بازار و مدارس علمیه تعطیل شد.جنازه ی ایشان ابتدا در اصفهان و سپس در شهر مقدس قم با حضور علماء و بزرگان و مردم قدرشناس استان اصفهان و قم تشییع شد و پس از خواندن نماز بر پیکر ایشان توسّط آیت الله العظمی گلپایگانی (ره) در صحن مطهّر حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) به خاک سپرده شد.همچنین مراسم ترحیم آن بزرگوار به دعوت علماء و مراجع معظم تا چهلمین روز ارتحالش در شهرهای اصفهان و قم برگزار بود.
منبع: ویکی فقه /بیت مرحوم آیت الله مهدوی (ره)
-
محتوا
- آیت‌الله سید مصطفی مهدوی هرستانی، زندگینامه