دانشنامه شهرستان خمینی شهر

اولین دبستان به سبک جدید درمنطقه ماربین به دست نوادگان مظفرالدین شاه در سال 1300 بنا نهاده شد اما در سده دو سه سال بعد در درمحکمه که خیابان شهر محسوب می شد یکی از روحانیون به نام عمادالشریعه دبستان اسلامی را بنا نهاد. پیش از این تنها تعدادی مکتبخانه به کار سواد آموزی مشغول بودند که دوتای آنهادرهمین محل فعالیت داشتند .بنای این مدرسه با مخالفت های عده ای و تبلیغات منفی آنها روبرو شد .درحالی که برخی از روحانیون وافراد با نفوذ به تشویق خانواده ها برای فرستادن فرزندان خود به مدرسه و کسب تحصیل اقدام می کردند، معدودی تحصیل در این مدارس را مغایر دینداری می دانستند. از جمله کسانی که مردم را تشویق به فرستادن فرزندانشان به مدارس جدید می کرد، یک روحانی سده ای به نام اوحدی ملقب به حاج شیخ واعظ بود .وی سابقه نمایندگی اصفهان در مجلس و دادستانی اصفهان را داشت. در سال 1300 وی درحسینیه گاردربر فراز منبر، مردم را به فرستادن فرزندان به مدرسه تشویق و فضایل تحصیل را برشمرد وی با محور قرار دادن حدیث شریف طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه و در فواید تحصیل علم و نیاز کشور به درس خوانده ها ساعت ها سخنرانی کرد .در مقابل مخالفت ها برای احداث مدارس جدید و فرستادن کودکان به اینگونه مدارس ادامه داشت. تا اینکه عده ای به مدرسه اسلامی حمله و به آن آسیب رساندند. فردی به نام (نامی )که در آنزمان شاهد ماجرا بوده در یادداشت های خود مینویسد:
«اول مدرسه فرنگ سده این جا (درب محکمه)علم شد و اسلامیه نام گرفت و به زعم عوام بابی آمده پس ریختند و در آویختند و گسیختند. پیری گفت این جنگ مذهب بر مذهب نبود، این جنگ محله بر محله بود. »
مکرم شاعر دولت آبادی منتقد و حساس به نابسامانی های اجتماعی نیز در شعری این رفتار عده ای در مقابل مدرسه جدید را بیان کرده و سروده است:
ای آقای ما سرور ما مدرسه حروم س/ای رهبرما در بر ما مدرسه حروم س
وادار درشا ببندند/بوگو روما نخندند
این مدرسه از علم بود ریشدار و کوسه/هر کس بره توش بابی میشه بی سوسه موسه( بی شک)
منابع
فرهنگ همایونشهر سال 1339
ديوان مكرم اصفهانی 1333