سه شنبه, 11 ارديبهشت 1403 Tuesday 30 April 2024 00:00
لغت تلفظ معنی
خ= خو Xo با(حرف) - خ پیاله = با پیاله
خو Xo خواب
خارا xr بیهوده - دروغی - هر کلام که مبنا نداشته باشد
خارسو xrsu مادر زن
خ بُ - (خب)- خب بوبوایی - خبو Xebbo(xeb) xebboevai - xebu خوب بود - (خوب) - خوب بود بگویی - خوب است
خِب xeb خوب
ختن - بت خته Xotan betxote خوردن- خورده ای
خُخ xox خواهر
خذمت xezmat  
خِر = بخِر Xer / bexer خور= فعل امر، بخور
خرخاسک Xar xsak نام گیاهی است تیغ دار- کنایه از آدم های آزار دهنده
خردزه xardeze به کسی گفته می شود که کاری بر ضرر خودش و دیگران انجام بدهد
خرند xarand حیاط خانه
خسبیدن - خسبه یا بخسبه Xosbidan / bexosba خوابیدن - خوابیده است
خفته Xofte خوابیده
خفته بو khoftebo خوابیده است
خو Xo خواب
خل Xol دیوانه- کم عقل - سفیه
خل Xol خاکستر - معمولا خاکستر داغ یا آتش که شعله خود را از دست داده ولی گرم است
خِنده Xende خنده
خور Xor هنگام طلوع خورشید - اصطلاحی است برای تحویل گرفتن آب آبیاری - هنگام طلوع آفتاب
خوزان xuzn نام یکی از قرای سه گانه است
خوسانه Xosne می زنم
بوخوس buxose بزن

  مثال:
جهت آشنایی با متون اوزون ولاتی دو بیت از شعر (محمودوا و عنقروا) مرحوم خاسته از کتاب نمکدون تقدیم می شود.
مون خوتو یه قَه دارام، گوشی ورَشنیا داری؟                   یه دو سه ریال پولادا اِنه برا خَرجی سبا
اون سبایی کورُوَری فلاکت و نداریو                                  رووَری کو تاریکو مثلی شومایی بی چرا معنی:
تنها من با تو یک حرف دارم، گوش شنیدنش را داری؟       مقداری از پولهایت را برای زاد و توشه فردایت بگذار
آن روزی که روز فلاکت و فقر است                                  روزی که تاریک است مثل شب های بی چراغ لغات:
مون: من
خوتو: با تو
قَه: حرف
گوشی وِرَشنیا داری: گوش شنوا داری
اِنه: بگذار
برا: برای
سبا: فردا
رووَر: روز
شوما: شب ها