نویسنده : مرتضی اشرفی ورنوسفادرانی کارشناس ارشد زبان و ادبیات
لغت |
صدا |
معنی |
آچوچو یا اوچوچو |
âčw Ču / učuču |
بی دست و پا - بی عرضه |
آچی |
âči |
نوزاد - کودک |
آدق |
âdeq |
مواظب - نگهبان |
آر |
âr |
آسیاب |
آرچی |
ârči |
آسیاب دستی - دست آس |
آراس متضاد نراس |
ârs / naras |
دوست داشتن خیلی زیاد در حد عشق |
آرو |
âru |
امروز |
آقاچی |
âqâči |
برادر کوچک (برادر جانشین پدر) |
آگین یا آگیم |
âgin / âgim |
ترکیب - مجموعه بدن انسان |
آلّا - آلّا بمبری |
âllâ / âllâbembery |
الهی - الهی بمیری |
آلخالق - آلوخالق |
âlxâleq |
نوعی لباس |
آلمون - آلمون بدل |
âlmun / âlmun be del |
آرمان ؛ آرزو - حسرت به دل |
آلولت |
âlolat |
برادر زن |
آله |
âle |
خاله |
آلی |
âly |
پسوند کثرت مانند خوشکالی - سفتالی - گوندالی |
آمّا - اَمّا |
âmm / amm |
هر کلام با عملی که نوع تزویر و حیله در آن باشد اما دارد یعنی مسأله دارد، حرف دارد. |
آما |
âmâ |
ما (ضمیر) |
آمربی |
âmrebi |
کوفته برنجی (2) |
اِبُ |
ebo |
علامت تعجب از اصوات |
اُباتی |
obâti |
آنچه که قابل سوختن باشد و آب آن را آورده باشند - هیزم |
ابی |
ebi |
دیگر - غیر از این (حرف) |
ابی زه |
ebiže |
خربزه |
اته |
ete |
بده |
اتان |
etân |
بدهم |
اتا |
ettâ |
دادی |
نمتا |
namtâ |
ندادم |
نتا |
nâttâ |
ندادی |
اجگ یا اژگ |
aǰg - ažg |
نوعی هیزم که از شاخه های کم قطر درخت باشد در مقابل لورچه (شاخه های کلفت درخت) (اژگ) را به برگ نیز گویند. |
اُرچین یا اورچین |
orčin |
پلکان (غیر از نردبان( |
اُرچینو |
orčino |
ترجمه مشخص نشد. شاید نام شغلی باشد. |
اُراغی |
oraqi |
نوعی داس کوچک |
اُرما |
ormâ |
خرما |
اَخنه یا اَخن |
axene /axen |
فلانی، پسره، دختره، ضمیر مبهم |
ازمه |
ezme |
هیزم - هیمه |
ازّه |
ezze |
دیروز |
ازون یا اوزون |
ozun /uzun |
زبان؛ وسیله تکلم |
اژیدن |
âžidan - azue |
ارزیدن - ارزش داشتن - اَژواِ (می ارزد( |
اس (1) |
es |
خشت |
اسّا - وسه وایسه(2) |
essâ / vesse / vâyse |
ایستاد - بایست |
وای سادن |
vâysâdan |
ایستادن |
اسپه / اسبه |
espe / esbe |
سفید |
اسپه اُ |
espe o |
سفید آب |
اُسکار یا اُشکار یا اشکال یا اشنار اس |
oskâr /oškâr / oškâl /ošnâr |
محل ورود آب به درون باغ |
اسی |
essy = es |
بشوی |
اُشک یا اُسک |
ošk /osk --> es --> âle |
خشک |
اشه یا اِشو |
ešše / eššo |
امشب |
اگه |
ege |
اگر (حرف) |
الاخون و ولاخون |
elâxuno velâ xon |
خون به دل - سرگردان |
الکی |
alaki |
بیهوده - حرف بی مبنا |
اَمته |
amate |
شکسته |
امنا |
emn |
گذاشتم - نهادم |
اُو |
ow |
آب تبدیل مصوت بلند آ به اُ |
اوزورا |
uzurâ |
آن طرف - آن سمت - آن جهت |
اوفتو |
Ufto |
آفتاب |
اوفتیه |
Uftie |
آفتابه - ابریق |
اودو |
Odu |
آب دوغ - دوغ |
اوش |
uŠ |
جوش - حرص خوردن و نیز پیوند زدن درخت |
اولوژی |
uoloži |
زردآلو |
اونی |
uni |
پسوند مکان - سولدونی - تخ بونی- هولوف دونی - سگ دونی - به جای دانی : دان + ی |
اوشون |
ošun |
وسیله ای است از جنس چوب مانند پنجه های دست که بازه آن را به هم متصل کنند و به وسیله آن کاه و گندم را از هم جدا می کنند و نیز به گیاهی به نام آویشن گفته می شود. |
اولوکی |
Oloki |
سوراخ یا سوراخی |
ان دونه |
Endone |
هندوانه |
انقر |
Enqor |
سنگ |
انگلی یا انگشت |
Ongoli |
انگشت |
انه |
Ene |
بگذار |
اینجیل |
Inǰil |
انجیر |
ای نیشت |
Iništ |
نشست |
ای نی کِ |
Inike |
بنشین |
آی یا اوی |
ây / oy |
ضمیر متصل (ش) مثل مای - my به معنی مادرش |
ایده (ی ایده( |
Ide /ye ide |
ذره - خرده - یه کم (یه کمی) |
اییه |
eiie |
جو (یکی از غلات) |
ایکه |
eike |
بستن |