دانشنام خمینی شهر

آتش‏نشانی خمینی ‏شهر در سال 1380 دارای 45 نیرو، 8 دستگاه اطفایی، یک دستگاه خودرو و سه دستگاه وانت سواری بود. در این سالها با توجه به توسعه شهر و ساخت و ساز در منطقه منظره تصمیم بر احداث یک ایستگاه در این منطقه قرار گرفت. به این منظور در زمینی با مساحت 600 متر‏مربع، 1000 مترمربع ساختمان شد و4 آشیانه در آن بنا گردید. ساخت مکان از اوایل سال 1384 در بلوار شهید عموشاهی شروع و در سال 1385 افتتاح شد.

منبع:
شهر و شهروند، شماره 14، تیر 1385 و شماره 15 همان سال

از جمله وسایط نقلیه موتوری که در شهر به تدریج پیدا شدند موتورهای ایژ و موتور گازی و دوچرخه هایی بود که دارای موتور بود و چیزی بین دوچرخه و موتورسیکلت به حساب می آمد. عمده حمل کالا توسط گاری هایي که یا توسط فرد به حرکت در می آمدند و یا گاری هایی که اسب داشتند صورت می گرفت. اسب ها عصرها از گاری جدا و گاری ها سر محل گذاشته و اسب ها به اصطبل برده می شدند و گاری ها وسیله ای برای بازی کودکان بود.

ماجرای سه پاچی علی موتوری
از اولین وسایل نقلیه موتوری ویژه حمل بار (سه پاچی) بود که یک طایر جلو و دو طایر عقب داشت و محل کوچکی برای گذاشتن بار داشت و با سرعت کم حرکت می کرد و یکی از افراد پیشکسوت در این مورد مرحوم علی موتوری بود و جالب اینکه از هر محل عبور می کرد بچه ها به پشت وسیله آویزان می شدند و علی مجبور بود از وسیله خود پیاده شود و بچه ها را فراری بدهد و کلی داد و فریاد کند.

اولین اتومبیلی که به خدمت گرفته شد شورلت مدل 53 میلادی بود و سپس مدلهای 54 و 55 هم توسط مردم خریداری و در مسیر خمینی شهر به اصفهان و بالعکس به کار گرفته شد و سپس بنز 180 وارد گردید و بعدا فیات که زمانی تاکسی درون شهر اصفهان بود. بعد از فیات با تولید پیکان این ماشین انگلیسی هم در خدمت مسافرین قرار گرفت.
قدیمی ترین خیابان شهر خیابان امام جنوبی است. مسیر عبور به اصفهان از طریق خیابان امیرکبیر فعلی به دوراهی آتشگاه و خیابان آتشگاه به صارمیه و نهایتا خیابان طالقانی و گاراژ سده بود که بعدا مسیر رهنان به خیابان شریف هم آماده شد و نهایت خیابان کهندژ به صورت یک خیابان کم عرض احداث گردید که به مرور به بلوار کهندژ و یا شهید اشرفی تبدیل شد که مسیر اصلی فعلی می باشد. گاراژ سده در خیابان طالقانی نزدیک چهارراه شمس آبادی فعلی قرار دارد که نسبت به خیابان گودتر بود و دالان آن شیب داشت و هنوز هم وجود دارد، کرایه این گاراژ در آن زمان ماهی ده تومان بود ولی روزانه بیست تومان درآمد داشت.
اولین رانندگان خمینی شهر
از اولین رانندگان زحمت کش شهر می توان به آقایان رمضان خان، اکبر یاوری معروف به حاج خان و ذبیح ا... خان و اسماعیل جوهری و بعدا افرادی چون ثریا، سید تقی، خان احمدی اشاره کرد. یکی از رانندگان اولیه در حادثه ای که یکی از روحانیون شهر به دلیل قهر به قم رفته بود و افراد محلی برای بازگرداندن وی به قم رفته بودند در بازگشت در جاده قم اصفهان تصادف کرد و خود و چند سرنشین آن کشته شدند و در آن زمان از جمله حوادث نادر رانندگی در شهر بود و سر و صدای وسیعی به پا کرد. آقای اسماعیل جوهری که از پیشکسوتان رانندگان شهر و به اصطلاح خط خمینی شهر (سده) بود که مدت چهل سال نماینده کل رانندگان شهر بوده و به سر و سامان دادن حمل و نقل مسافر بین دو شهر و نیز درون شهر می پرداخته و به دلیل دولتی نبودن و نیز نداشتن متولی و بیمه زحمات زیادی را متحمل شد
ایستگاه سواری ها در میدان امام بود و از طریق خیابان امام جنوبی به خیابان امیرکبیر فعلی رفته ولی برای جمع آوری مسافر در سطح شهرگردش می كردند. پمپ بنزین در خیابان طالقانی در سال 46 احداث شد. اطراف این منطقه و روبروی آن باغات از جمله باغات آلبالو قرار داشت و کارخانه یخ هم مقابل پمپ بنزین احداث گردید. بنزین در آن زمان لیتری شش ریال و کوپنی بود.

ایستگاه عوارضی
در محل عبور اتومبیل ها در خیابان امیرکبیر حدود هرستان (شیرخدا) یک ایستگاه عوارضی بود که از هر اتومبیل یک ریال عوارض دریافت می کرد که البته رسمی و دولتی بود و جالب اینکه برخی افراد شرور در مسیر عبور به نجف آباد که بعد از اصفهان از مسیرهای ارتباطی خمینی شهر با اطراف بود و با مسیر فعلی فرق می کرد در محل سید اشرف فعلی (جنب قبرستان گاردر) بین خیابان باغبان و خیابان سید اشرف یک عوارضی خودسرانه درست کرده بودند که جلوی عابرین را می گرفته و از این طریق و بهانه اخاذی می کرده اند.

سال 1310ه.ش
اولین دوچرخه و دوچرخه فروش در سده
اولین بار دوچرخه به همراه دو نوجوان ۱۵و ۱۶ ساله با شلوارهای کوتاه تا بالای زانو در پایتخت قاجار، توسط انگلیسی‌ها به نمایش گذاشته شد و تهرانیان قدیم آن را«مرکب شیطان» و از علایم ظهور دانستند.
با افزایش دوچرخه‌سواران در ۲۳ مرداد ۱۳۰۵، نظامنامه دوچرخه‌سواری در ۲۰ ماده در روزنامه‌های کثیرالانتشار تهران به چاپ رسید. به موجب این نظامنامه، احدی بدون جواز تصدیق نمی‌توانست با دوچرخه در شهر و حومه حرکت کند.
در سده نخستین بار دوچرخه به وسیله حاج علی محمد عسگری به این دیار آمد. با افزایش دوچرخه ها در سده، حاج علی دکانی برای تعمیر آن اختصاص داد. وی دوچرخه های لاری انگلیسی را از ادیک در خیابان منوچهری تهران خریداری می¬کرد. مارک¬های هرکولس، غزال، سه تفنگه، هامبر، بیرمنگام، بی اس¬آ که همگی ساخت بریتانیا بودند، به وسیله اولین دوچرخه ساز محله ورنوسفادران مرحوم حاج قنبرغفورزاده و مرحوم وکیل حسین از خوزان به این شهر وارد شد. در بدو ورود دوچرخه مقاومت¬هایی در مقابل آن و وارد کنندگان صورت گرفت.
در دهه 1320تعداد دوچرخه¬ها در شهر افزایش یافت و به وسیله اصلی رفت و ¬آمد به اصفهان به ویژه توسط کارگرانی که در اصفهان کار می¬کردند، تبدیل شد. تعدادی ازجوانان سده¬ای گواهی دوچرخه سواری دریافت و دوچرخه خریداری کردند. کسانی که قادر به خرید دوچرخه نبودند مجبور به کرایه دوچرخه می¬شدند. یکی از منابع درآمدی شهرداری¬ها در آن زمان اخذ عوارض از دوچرخه سواران بود. یک بار هم بین شهرداری سده و اصفهان بر سر اخذ این عوارض اختلاف به وجود آمد.

زندگینامه بزرگانی چون آیت ا... مشکات، آیت ا... جبل عاملی و دکتر عماد سیادت و دیگر بزرگان که برای استفاده از مدارس علمیه و کسب علم از محضر اساتید برجسته به اصفهان می رفته اند با پای پیاده صورت می گرفته است . و به همین دلیل در بسیاری موارد هفته و حتی ماه را در اصفهان مثلا در حجره می مانده اند چون امکان رفت وبرگشت روزانه نبوده است افراد متمول و تجار و مامورین حکومتی از چهارپایان مثل الاغ و اسب و شتر و گاری این سفرها را انجام می داده اند.