مليله سازي هنر ساخت ظروف و وسايل تزييني نقره است كه از كنار هم قرار گرفتن تعداد بسيار زيادي مفتول نقره در قالب ريز نقشهايي چون اشك، جغه، برگ، پيچك، ترمه و غنچه به دست مي آيد.
تاریخچه
مليله سازي يكي از برجسته ترين و در عين حال ظريفترين صنايع فلزي ايران ميباشد كه وامدار هنرمنداني است كه با ابزارهاي بسيار ساده با حوصله فراوان به خلق آثاري ارزشمند مبادرت ورزيده اند . مليله سازي سابقه اي ديرينه دارد، پروفسور پوپ نيز به آثاري از مليله متعلق به قرن 12 م اشاره كرده است . مليله كاري تا قبل از دوره پهلوي به عنوان هنر بومي زنجان در اين شهر معمول بوده است. در زمان حكومت رضاخان با مهاجرت تعدادي از هنرمندان ملیله کار زنجانی به شهر های تهران و اصفهان ودیگر نقاط كشور این هنر رواج مي گيرد .
مراحل کار
براي تهيه نوار مليله، نقره با عيار 100 را پس از ذوب كردن به صورت مفتول در ميآورند سپس انرا حرارت مي دهند و از ميان دستگاه نورد عبور مي دهند. عمل حديده كردن را تا بدست آمدن ضخامت مورد نظر ادامه مي دهند كه به آن نوار مليله مي گويند . مليله ساز بعد از تهيه قالبي كه به شكل محصول مورد نظر است قالب را روي يك صفحه مسي قرار داده و تمام سطح آن را موم اندود مي كند ،سپس نواري را كه پهنايي بيش از نوار مليله دارد در اطراف قالب مي گذارد تا شكل قالب را به خود گرفته و در موم فرو رود . بعد از اين مرحله به وسيله پنس پيچهاي مليله را متناسب با طرح مورد نظر با دقت در كنار هم مي چينند. پس از چيدن مليله ها تمام سطح قالب با پودر تنكا (پايان آورنده نقطه ذوب لحيم نقره ) و گرد لحيم پوشانده شده وطي عمل حرارت دادن، گرده لحيم را ذوب مي نمايند كه باعث اتصال پيچها مي گردد. قسمتهاي لحيم كاري شده بايد به گونه ايي پرداخت شود كه محل هاي اتصال قابل رويت نباشد . ظرافت و در عين حال تميزي كار در هنر مليله بر سطح كيفيت و ارزشمندي محصول توليد شده اثر گذار مي باشد.
