پنج شنبه, 01 آذر 1403 Thursday 21 November 2024 00:00

به نقل ازنامها ونشانه ها/ محمدعلی شاهین، 

جاوان

پیشینه و موقعیت جغرافیایی

جاوان که جوون يا جوآن هم خوانده می شود ديهی بر باختر اصفهان و در عداد ديه‌های ماربين به شمار می‌آمده است و همه خصوصيات اقتصادی و شكوفايی ماربين را داشته است.

در حال حاضر این منطقه در کیلومتر 2 بلوار شهید اشرفی( کهندژ) از سه راه كهندژ واقع می باشد و در حوزه شهرداری ناحیه 9 اصفهان قرار دارد.

ریشه نام جاوان

به نظر مهریار و از زاویه واژه شناسی جاوان به صورت «جاو + ان» و در حقيقت به صورت «جا + او + ان» تقطيع می ‌شود. اما جزء اول آن «جا» ربطي به جا و مكان ندارد. در حقيقت «جا» صورتی ديگر از «زا» از ريشه «زايش» می‌باشد. جزء دوم و سوم كه به هم می ‌پيوندند همان تخفيف يافته كلمه«آو» است و جزء آخر آن (پسوند كثرت و نسبت )يعني معادل «زا آووان» ومعنی آن جایی منسوب به آب زايشي است. در منابع قديم و دفاتر جزء جمع مالياتي و اوراق مستمری همه جا ديده شده كه آنرا همين صورت جاوان مي‌نويسند ولي در تداول اهل محل تلفظ آن «جوون»يا«جوآن» است.

مهریار، محمد، فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان، اصفهان، فرهنگ مردم 1382، ص.285

8-جروكان

پیشینه و موقعیت جغرافیایی

جروكان ديهي نسبتاً بزرگ و معتبر، با ويژه‌گي های ماربين از نظر زيبايی و سرسبزی بوده که نزديك به كوه آتشگاه و در شمال بلوار آتشگاه قرار دارد. گوركان هم تلفظ می شود و همسایه غربی هرستان است. مسیر دسترسی آبادی های هرستان و آدریان و کرتمان در قدیم به اصفهان از این آبادی می گذشته است. اکنون این روستا به اصفهان ملحق شده و از محلات شهرداری ناحیه 9 به حساب می آید.

ریشه نام جروكان

به نظر استاد مهریار جروكان به همين صورت معنايي ندارد و اصلاً تجزية آن هم به اجزايي ممكن نيست. اهالي محل آن را «گوركان» تلفظ مي‌كنند محل هاي بسيار به نام گور مثلا در تربت حيدريه، بوشهر، كرمان، ممسني داريم و همة اينها نشان علاقه و تناسبي است كه آرياييان براي محل خود با «گور» قایل بوده‌اند .

در این صورت تقطيع اين نام واژه به صورت «گور + ك + ان» است. جزء اول «گور» نام حيوان است و جزأ دوم «ك» علامت تصغير و جزء سوم «آن» علامت كثرت و نسبت است يعني محل منسوب به گور.

همان، ص.288.

9-جنیران

پیشینه و موقعیت جغرافیایی

جنیران یکی از آبادیهای ماربین و در غرب اصفهان بوده است که موقعیت جغرافیایی آن در حال حاضر، بین خیابان آتشگاه و آیت الله اشرفی (کهندژ ) با مساحت 281 جریب می باشد. از چهارسو به محلات سودان، کلیچه و گلستان و لادان منتهی می شود. خیابان بهشت(متصل به خیابان آتشگاه و آیت الله اشرفی ) از بین این محل که گنیران هم می نامند عبور کرده و آن را به دو قسمت تقسیم نموده است.

حد فاصل بین خیابان آیت الله اشرفی اصفهانی (کهندژ) و خیابان بهشت غلبه با بافت مسکونی می باشد، خیابان بهشت به سمت غرب بیشتر زمین های کشاورزی است.

کلمه گنیران واژه ای پهلوی است و به احتمال بسیار و با توجه به همجواری این منطقه با کوه آتشگاه احتمالا در گذشته های دور محل سکونت بوده است. بنا به گفته های شفاهی سال های دور طوفان شنی در این منطقه آمده است که باعث مدفون شدن این منطقه در زیر شن گردیده است و ظاهرا فردی از محل که در آن زمان در کربلای معلی سکونت داشته است پس از بازگشت و مشاهده وضع موجود در حوالی محل قبلی، به زندگی پرداخته است که به مرور زمان باعث شکل گیری و گسترش محل شده است.

تارنمای تاریخ محلی اکرم شاسنایی خرداد ۱۳۹۴

10-جوزدان

پیشینه و موقعیت جغرافیایی

اسامی جوزجان و جوزان هم برای این منطقه به کار رفته است. منطقه ای در شمال غربی اصفهان است که لنبان در جنوب آن واقع می باشد. از آبادیهای ماربین به حساب می آمده و اکنون از محلات اصفهان است.

در محاسن اصفهان و معجم البلدان جوزدان را قریه بزرگی در دروازه اصفهان ذکر کرده اند که اهل اصفهان آنرا کوزدان گویند. حافظ ابونعیم آنرا یکی از پانزده قریه ای ذکر کرده که با توسعه و بهم پیوستن اصفهان را به وجود آورده اند.

ریشه نام جوزان

جوزدان متشکل از دو کلمه جوز به اضافه دان می‌باشد کلمه جوز در لغت عرب به معنی گردو می‌باشد و دان آن پسوند دارا بودن می‌باشد.

مهریار، محمد، فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان، اصفهان، فرهنگ مردم 1382، ص.31.

نوشتن دیدگاه