ШЇШ�Щ�ШґЩ�Ш�Щ� Ш�Щ�ЫЊЩ�ЫЊ ШґЩ�Ш�

سازه‏ های سنگی

دست سازهای سنگی از قبیل دربهای سنگی، ستونها، سنگهای حجاری شده، سنگ قبرها و سنگآب‏ها ازجمله جاذبه‏هایی هستند که در بناهای تاریخی شهر به یادگار مانده‏اند.

سنگاب ظرف سنگی بزرگی است که از آب پر می‏شد تا برای وضو گرفتن یا آشامیدن استفاده شود. حجم آنها معمولا یک کُر و بیشتر بود و معمولاً در ورودی یا حیاط مساجد یا امامزاده‏ها نصب می‏شد، در سایر مکانهای عمومی ‏از جمله سقاها نیز از آن استفاده میکردند.

سنگابها از یک پاره سنگ در اندازه و حجم‏ها‏ی مختلف بستگی به مکان نصب، توسط سنگتراشان هنرمند محلی تراشیده می‏شد. بنابراین این سازه‏ها‏ی سنگی هم از آثار تاریخی و هم هنری شهر محسوب می‏شوند. در مسجدها و امامزاده‌های شهر اصفهان بیش از۵۰ سنگاب وجود دارد که مربوط به دورانهای صفویه و قاجاریه هستند . سنگاب‌های مسجد امام، مسجد جامع و مدرسه چهارباغ از معروفترین آنها هستند.

در منطقه ماربین در مساجد تاریخی محلات مختلف سنگابهای حاصل هنرمندی سنگتراشان شهر از جمله در مسجد آفا علی‏اکبر و مسجد جامع خوزان وجود دارد. معمولا تاریخ ساخت، واقف و سنگتراش روی سنگاب حکاکی می‏شد.

بر روی سنگاب مسجد جامع خوزان به خط نستعلیق نوشته است: «وقف حضرت امام حسین نمود حاجی حیدراین قدح را به تاریخ شهررمضان 1108» که مطابق فروردين 1076 خورشیدی می‏باشد. تعدادی ازاین سنگاب‏ها با نوسازی برخی مساجد از این اماکن حذف شد.

منابع:

فرهنگنامه دهخدا

سنگابهای تاریخی اصفهان ازدوره صفویّه دکتر لطف الله هنرفر

سنگ نوشته سنگاب مسجد جامع خوزان