جمعه, 14 ارديبهشت 1403 Friday 3 May 2024 00:00

به نقل ازکتاب سرگذشت پزشکی ، محمدعلی شاهین، 

سید محمدباقر ابطحی

موسسس داروخانه ابطحی


تولد: سال 1294


نام پدر: حاج میرزا


درگذشت: 29 تیر ماه 1364


پدرش به عطاری مشغول بود و پسرش سید محمدباقر که  متولد گردید از همان نوجوانی به حرفه پدر گرایید و همراه او به عطاری پرداخت. سیدمحمدباقر تحولی در کار عطاری به وجود آورد و علاوه بر داروهای گیاهی به عرضه داروهای شیمیایی نیز پرداخت. داروفروشی سیدمحمدباقر مغازه‏ای بزرگ در کوچه حکیم‏ها بود که با ارائه 24 قلم داروی شیمیایی مجاز منشاء تحولاتی در پزشکی سده شد. وی در نهایت داروخانه ابطحی را بنا نهاد.
دکتر یقینی در کتاب خود می‏نویسد:« دوافروشی تیمچه همزمان با ورود داروهای شیمیایی و اسپسیالیته‏های دارویی که در سال 1308 به سده نفوذ کرد، اولین دوافروشی است که به توزیع داروهای شیمیایی و فرآورده‏های دارویی خارجی در سده مبادرت ورزید و می‏توان سیدمحمدباقر ابطحی را از جمله اولین توزیع کنندگان داروهای شیمیایی و اسپسیالیته های دارویی در سده دانست.».
سیدمحمدباقر در سال 1324 با دختر دکتر سید محمدعلی سروش از پزشکان اصفهانی که در سده مطب داشت و بعدها به عنوان اولین رئیس بهداری سده انتخاب شد و همچنین در دوره‏ای پزشک بهداری شهرداری سده بود، ازدواج کرد.
ابطحی چند سال پس از فوت پدر داروخانه خود را به خارج از تیمچه انتقال داد، اما تا اواسط دهه 1340 از کوچه حکیم‏ها خارج نشد. وی در سال 1339 همراه با چهار نفر دیگر از دوافروشان سده راهی تهران شد تا در آزمونی شفاهی شرکت کند. هر پنج نفر در این آزمون پذیرفته شده و از آن پس اجازه یافتند با اخذ گواهینامه در داروخانه هایشان به عنوان کمک داروساز به کار ادامه دهند.
دکتر یقینی در باره داروخانه ابطحی و سیر تحول آن در کتابش می‏نوسید: «... فعالیت داروخانه ابطحی سه دوره را شامل می‏شود:
الف: قبل از سال 1308 که در این دواخانه به توزیع داروهای گیاهی می‏پرداختند.
ب: از سال 1308 تا سال 1346که داروخانه به صورت معمول زمان بوده و داروهای شیمیایی و گاهی اسپسیالیته‏ها‏ در کنار داروهای سنتی توزیع می‏شد. آن داروخانه زیر نظر داروساز تحصیل کرده‏ای اداره نمی‏شد.
سیدمحمدباقر. در سال 1344 درخواستی به بهداری ارائه داد که داروخانه خود را از کوچه حکیم‏ها‏ به میدان ششم بهمن (امام فعلی) انتقال دهد اما به سبب اینکه طبق قانون جدید می‏بایست مسئولیت فنی هر داروخانه را یک داروساز بر عهده داشته باشد با سیدمجتبی لقمانی که داروخانه لقمان را در درمحکمه تعطیل کرده و داروخانه رازی را در میدان ششم بهمن سرپا کرده بود همکاری کرده و با یکدیگر شریک شدند.
ج: بعد از سال 1346 که با داروخانه رازی (سیدمجتبی لقمانی) شریک شده و در میدان شش بهمن (امام فعلی) مستقر می‏شود. موسس و مسئول فنی داروخانه رازی یک دکتر داروساز بوده است.».
دکتر ابطحی متخصص اورولوژی، پسر سیدمحمدباقر می‏گوید: «تیمچه که جمع شد پدرم بیرون از کوچه یک داروفروشی سه دهنه زد. مطب سید مرتضی پدر دکتر حاج‏آقا هم کنار داروفروشی ما بود. سیدمحمد محدث پسر میرزارحیم هم همانجا کنار داروخانه تزریقاتی داشت. اواسط دهه 1340 بود که پدر داروخانه را به میدان ششم بهمن انتقال داد.
به غیر از صبح تا شب که پدر پاسخگوی بیماران بود از شب تا صبح هم آسودگی نداشت و مجبور بود چندین بار چراغ مرکبی به دست بگیرد و دواخانه را باز کند و کار بیماران را راه بیندازد و به خانه برگردد تا اینکه شهرداری قانون گذاشت که هر سه دواخانه فعال در شهر باید در هفته یکی دو شب کشیک بدهند. یادم می‏آید یک مدتی شب‏های یکشنبه نوبت دواخانه ابطحی بود. این شب‏ها دوستان پدر جمع می‏شدند داروخانه و شب شعر می‏گذاشتند. حاج آقا امام، حاج آقا دکتر، حاج آقا کریم مرتضوی، امیرحسین خان، آقامصطفی دیباجی که الان در تهران مسجد دارد، حاج آقا نوراله، حاج آقارضا ابوالبرکات، دکتر محمد امینی و پدرش، حاج میرزامحمدعلی امینی و... دور هم شعر می‏خواندند. پدرم هم شعر می‏سرود. هر دو ماه یکبار هم با هم به چشمه لادر، چشمه منجر و چشمه نبی می‏رفتند. پدرم علاقه زیادی به سده داشت و حاضر نشد محل سکونتش را تغییر بدهد. می‏گفت جنازه مرا باید از خاک سده بردارید. من آماده بودم که بروم آلمان تخصص بگیرم پدرم گفت من از تو راضی نیستم باید بیایی و در همین سده خدمت کنی، مطب بنده اصفهان است اما برای اطاعت امر پدرم سال‏ها جمعه‏ها می‏آمدم به زادگاهم در مطب می نشستم.».
وی در زمان فعالیت بهداری بلدیه یا شهرداری طرف قرارداد آن بود. سندآورده شده در این خصوص است:
نامه وفایی اولین شهردار سده به سیدمحمدباقر ابطحی/ 12 مرداد 1316:
« آقای سید محمدباقر ابطحی دوا فروش
نسخه‏هایی که آقای دکتر سروش پزشک بهداری شهرداری سده برای مریض‏های بی بضاعت یا اطفال دبستان همچنین مستخدمین شهرداری به دواخانه می‏فرستد در صورتی که به امضای شهردار رسیده باشد ادویه را تسلیمِ آورنده و قیمت را ذیل نسخه ذکر نموده بایگانی نمایید (ضبط) و در آخر هر ماه صورت دواهای ارسالی را تنظیم به امضای خودتان و آقای دکتر سروش رسانیده نسخه‏ها را به آن ضمیمه نمایید به شهرداری بفرستید قیمت آنها مرتبا در وجه شما پرداخت خواهد شد.
شهردار سده: وفایی"

نوشتن دیدگاه