مسجد آقا علی اکبر
تاریخ ثبت: ۶ ثبت اسفند 1385
شمارهٔ ثبت : ۱۷۴۸۳
دوره : قاجار
نشانی: خمینی شهر، خیابان امام شمالی، جوی گاردر میانی
تاریخچه:
یکی دیگر از مساجد حاشیه نهر گاردر مسجد آقا علیاکبر است. این مسجد در جهت مخالف مسجد جامع گاردر با فضایی بزرگتر و عمارت گنبدخانه مرتفعتر و وسیعتر ساخته شده است.
بانی و واقف آن علیاکبر فرزند محمد ورنوسفادرانی، هنرمند و تاجر عهد قاجار است، که تمامت بنای مسجد به انضمام چند باب مغازه و یک باب کارخانه و چند قطعه زمین را وقف نموده است. اتمام ساخت مسجد، دوازدهم ماه رجب سال 1242هجری قمری، در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار ذکر شده است. معروفترین امام جماعت مسجد، مرحوم حاج شیخ مهدی اشرفی است که واعظ توانای بود و مخاطبان زیادی را پای منبر خود در دهههای 1330 و 1340 از محل و مناطق دیگر گرد میآورد.
مشخصات و معماری
مسجد با چهار ایوان عظیم به سبک مساجد دوره قاجار بنا گردیده است و هنر گرهچینی، مقرنسکاری و کاشیکاری معلی به آن جلوه خاصی داده است.
به نظر میرسد از بنای اولیه مسجد قاجاری قسمت ورودی، هشتی و عمارت گنبد خانه و ضلع شرق آن به صورت اصلی باقیمانده است و متاسفانه جبهههای دیگر و شبستان مسجد در سالهای بعد به طور کلی تخریب و بازسازی شده است. ورودي مسجد به صورت مستقيم با دالان رواقي بلندي به صحن باز ميشود و در ابتداي دالان فضاي هشتي وجود دارد. عمارت گنبدخانه آن در جبهه غربی قرار گرفته و ورودی آن یکی از ممتازترین ورودیهای مساجد شهرستان است و بایستی استادکاران بر جستهای آنرا بنا نهاده باشند. در جبهه جنوبی گنبد خانه پنجرههایی به عنوان نورگیر تعبیه شده است.
عمارت گنبد، نسبتا بلند و چهار طاقی است.روی پوسته بیرونی آن تزییناتی با ترکیبی از آجر و کاشی وجود دارد. گره چینیهای جناح بالایی ورودی به شکل بسیار زیبا با تک ستارهای از کاشی آبی فیروزهای به یکدیگر متصل شده است. در دو سوی راست و چپ ایوان گنبدخانه، ترکیبهای تزیینی اسلیمی از کاشیهایی با رنگ فیروزهای لاجوردی و آجرهای کرمی به چشم میخورد. بر سر در فرو رفته داخل ایوان نیز پنجره مشبک گچی تعبیه شده است.
گنبد مسجد آقا علیاکبر، کاسهای مدور با ارتفاع کم با بام پوش آجری بدون تزیین است. مسجد به جز ورودی آن در سه سمت دارای عمارت و فضای مسکونی میباشد. پنجرههای مشبک چوبی در بالای فضاهایی مشرف به نهر گاردر زیبای خاصی به نمای بیرونی مسجد داده است.
