طرح تشکیل بلدیه در نجف‌آباد و دهکرد در سال 1307 مطرح شد، ولی بلدیه سده در سال 1310 شکل گرفت. اسنادی که فهرست شده برخی از تحولات تاریخی در روند تشکیل و ادامه کار این نهاد را روشن می سازد:
1- تصویب عوارض در انجمن بلدیه اصفهان بر مسکرات، منازل فواحش و سینما و تياتر مضحک.
شهریور 1309 / روزنامه اخگر شماره 415.
2- اعلام نیاز به گرفتن مجوز از بلدیه برای ساخت و ساز در اصفهان.
خرداد 1309 / روزنامه اخگر شماره 363.
3- بستن عوارض بر خانههای اصفهان از سوی بلدیه.
آبان 1309 / روزنامه اخگر شماره 448.
4- اعزام میرزا ابراهیم خان سرتیپ از طرف حکمران اصفهان برای تشکیل بلدیه و انجمن بلدی بنابر تقاضای اهالی سده.
23 اردیبهشت 1310 / روزنامه اخگر شماره 575.
5- فهرست اسامی حائزین اکثریت در انتخابات انجمن بلدی سده اصفهان/2 صفحه/ سال 1310/ آرشيو ملي ايران.
6- انتخاب شدن اعضای انجمن بلدیه سده و اعلام مقدمات شروع به کار بلدیه با دستور حکمران اصفهان.
آبان 1310 / روزنامه اخگر شماره 666.
7- پیشنهاد میرزا علیمحمد خان ملک برای ریاست بلدیه سده از طرف حکومت اصفهان به وزارت داخله.
دی 1310 / روزنامه اخگر شماره 699.
8- تصویب اولین بودجه بلدیه سده(برای 1311) توسط انجمن بلدیه سده.
دی 1310 / روزنامه اخگر شماره 704.
9- انتصاب اعضای بلدیه سده.
سال ۱۳۱۱ / ۲۷ برگ / مرکز اسناد اصفهان
10- حضور میرزا علیمحمد خان ملک در محل ماموریت خود در سده و برپا نمودن بلدیه سده.
فروردین 1311 / روزنامه اخگر شماره 737.
11- اسناد رسمی بودجه سال ۱۳۱۱ مربوط به بلدیه شهرستان سده
سال ۱۳۱۱ / ۱۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
12- صورت عایدات عوارض قپانداری در روستای ورنوسفادران
سال ۱۳۱۱ / ۱۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
13- عوارض قپانداری فروشان و صورت عایدات مربوطه.
سال ۱۳۱۱ / ۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان
14- عریضه میرمحمدحسین پیغمبرزاده مستخدم بلدیه سده اصفهان درخصوص تقاضای پرداخت حقوق معوقه وی.
سال۱۳۱۱ / ۲ برگ / آرشيو ملي ايران.
15- درآمدها، قبض عوارض، قیمت چاپ اعلامیه در مطبوعات و دیگر امور مالی شهرداری سده.
سال ۱۳۱۱ /۷۰برگ / آرشيو ملي ايران.
16- ش‍ک‍ای‍ت از ع‍م‍ل‍ک‍رد انجمن بلدیه سده (اس‍ت‍ع‍ف‍ای اع‍ض‍اء انجمن، انتخاب ه‍ی‍ئ‍ت رئ‍ی‍س‍ه، ام‍ض‍اء بودجه و۰۰۰).
سال ۱۳۱۲ / ۳۳ ص / آرشيو ملي ايران.
17- استشهاد محلی اهالی قصبه سده مبنی بر رضایت آنان از اداره بلدیه و ریاست آن.
سال ۱۳۱۲ / ۶ برگ/ مرکز اسناد اصفهان.
18- اعزام بازرس از طرف مرکز برای حل اختلاف بلدیه سده و انجمن بلدیه.
تیر 1312/روزنامه اخگر شماره 858.
19- راپورت اقدامات اخیر بلدیه سده.
آذر 1312 / روزنامه اخگر شماره 905.
20- عملیات ساختمانی در بلدیه سده.
سال ۳۱۲ /۲برگ/ مرکزاسناد اصفهان.
21- گزارشاتی درخصوص روشنایی معابر محلات سده توسط چراغ‌های بلدیه.
سال ۱۳۱۲/۱۶برگ/ مرکزاسناد اصفهان.
22- دستورحکمران به (وفایی) متصدی بلدیه سده برای برگزاری مقدمات انتخابات انجمن بلدیه دور دوم.
بهمن 1312/روزنامهاخگرشماره 915.
23- خبرانجامانتخابات نجمن بلدیه ودرحال استخراج بودن آرا.
بهمن 312 / روزنامه اخگر شماره 918.
24- استخراج آرای 673 نفر رای دهنده برای انتخاب اعضای انجمن بلدیه سده و مشخص شدن منتخبین و معرفی به اصفهان.
بهمن 1312 / روزنامه اخگر شماره 920.
25- در خصوص عوارض اصناف و عواید بودجه بلدیه سده.
سال ۱۳۱۳ / ۶۸ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
26- مخالفت با اصلاحات بلدیه سده از سوی چند تن از اهالی.
سال ۱۳۱۳ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
27- سرکشی حکمران اصفهان از سده برای بررسی اوضاع بلدی.
تیر 1313 / روزنامه اخگر شماره 953.
28- رسید پرداخت عوارض کسب به بلدیه سده.
سال 1313 و 1314 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
29- بازدبد پیشکار مالیه از بلدیه سده.
بهمن 1313 / روزنامه اخگر شماره 1017.
30- تخصیص اعتبار جهت ساختمان پست‌های عوارضی سده.
سال ۱۳۱۳ و ۱۳۱۴ / ۱۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
31- انتخابات انجمن بلدیه سده و صورتجلسات انجمن نظارت بر انتخابات.
سال ۱۳۱۴ / ۷۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
32- در مورد اجاره محل بلدیه سده.
سال ۱۳۱۴ / ۱۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
33- گزارش فعالیت‌ها و اقدامات بلدیه سده در امور عمرانی، درمانی، عواید و عوارض و غیره.
سال ۱۳۱۴ / ۴۳ برگ/ مرکز اسناد اصفهان.
34- قرارداد بلدیه سده جهت ساخت غسالخانه با یک معمار.
سال ۱۳۱۴ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان
35- راپورت بلدی سده: تلقیح آبله 70 نفر، تعمیر دوپل در راه اصفهان سده.
مرداد 1314 / روزنامه اخگر شماره 1060.
36- بخشی از راپورت بلدیه سده:
معاینه 567 نفر مریض بیبضاعت به صورت مجانی توسط پزشک بلدی و ضد عفونی کارخانجات دباغی.
مرداد 1314 / روزنامه اخگر شماره 1063.
37- گزارش اصلاحات درسده توسط بلدیه:
آغاز ساخت دو غسالخانه، معالجه بیماران توسط طبیب صحی.
شهریور 1314 / روزنامه اخگر شماره 1067.
38- تقبل هزینه داروی بیماران فقیر از سوی شهرداری سده.
سال 1315 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
39- گزارش اقدامات شهرداری سده.
سال ۱۳۱۵ / ۳۲ ص / آرشيو ملي ايران.
40- رسیدگی به عوارض کوره‌های آجرپزی٬ سقط فروشان و قپان در سده.
سال ۱۳۱۵ ۱۳۲۵ / ۱۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
41- تصویب ششمین بودجه شهرداری سده برای سال 1316 توسط انجمن بلدیه به مبلغ 270 هزار ریال.
بهمن 1315 / روزنامه اخگر شماره 1215.
42- امور م‍ت‍ف‍رق‍ه، ک‍م‍ب‍ود ن‍ان و غ‍ل‍ه، بودجه شهرداری، اخذ عوارض شهرداری ایجاد راه۰۰۰).
سال ۱۳۱۱ ۱۳۱۳ ۱۳۱۴ ۱۳۱۵ ۱۳۱۶ / مرکز اسناد اصفهان.
43- ساختمان‌های در حال تاسیس و ایجاد شده در سده.
سال ۱۳۱۶ / ۱۰ برگ / مرکز اسناد اصفهان
44- وضعیت اداری و صورت کارکنان شهرداری سده.
سال ۱۳۱۷ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان
45- اقدامات عمرانی و بهداشتی شهرداری سده.
سال ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ / ۶۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
46- بررسی تخصیص بودجه جهت ساخت غسالخانه و احداث خیابان و ساختمان بیمارستان در سده.
سال ۱۳۱۸ / ۱۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
47- سیاهه کارمندان شهرداری سده
سال ۱۳۱۹ / ۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
48- پرونده غلامرضا يدك يراق حسابدار شهرداری سده.
سال ۱۳۱۸ - ۱۳۱۹ / آرشيو ملي ایران
49- ش‍ک‍ای‍ت از ت‍ع‍دی‍ات شهردار سده.
سال۱۳۲۰ / ۲ برگ / آرشيو ملي ايران
50- ان‍ت‍ق‍ال شهردار سده به شهرداری بروجن به ع‍ل‍ت م‍ق‍ت‍ض‍ی‍ات محلی و ش‍ک‍ای‍ت از شهردار
سال ۱۳۲۰ / ۵ برگ / آرشيو ملي ايران.
51- اختصاص ساختمان‌های نیمه ساخته بیمارستان‌های شهرکرد - شهرضا - بروجن - نجف‌آباد و سده به مراکز بهداری شهرداری.
سال ۱۳۲۲ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
52- صورتجلسه جمع‌آوری کمک جهت بیمارستان شهرداری سده.
سال ۱۳۲۲ / ۱۰ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
53- م‍ک‍ات‍ب‍ات شهرداری سده با وزارت دارایی راجع به تکمیل ساختمان بیمارستان شهرداری.
سال ۱۳۲۲ / ۹ برگ / آرشيو ملي ايران
54- درخواست کارمندان شهرداری سده مبنی بر پرداخت حقوق معوقه آنها.
سال ۱۳۲۳ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
55- تکمیل ساختمان بیمارستان سده.
سال ۱۳۲۲ / ۲۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان
56- درخصوص اخذ عوارض مختلف از سوی شهرداری سده (عوارض وسایل نقلیه - اصناف و ...).
سال ۱۳۲۴ / ۳۷ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
57- جوابیه شهرداری سده به اعتراضات روزنامه‌ای از اوضاع شهر.
سال ۱۳۲۵ / ۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
58- پیشنهاد استفاده از مادی کوشک توسط شهرداری سده برای آبیاری باغ‌ملی.
سال ۱۳۲۵ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
59- آمار کارکنان شهرداری سده.
سال ۱۳۲۵ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان
60- اخذ عوارض از اتومبیل‌های سواری منطقه سده.
سال ۱۳۲۵ / ۱۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
61- گزارش آمار عملیات عمرانی شهرداری سده.
سال ۱۳۲۶ /۱ برگ مرکز اسناد اصفهان.
62- بخشنامه مربوط به چگونگی استفاده از عمارت شهرداری سده.
سال ۱۳۲۶ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان
63- راجع به عوارض مسافربری خط سده.
سال ۱۳۲۶ / ۱ برگ مرکز اسناد اصفهان.
64- ارسال ماهی ۱۵۰ ریال بعنوان فوق‌العاده از محل بودجه به اداره دارایی و اقتصادی سده.
سال ۱۳۲۸ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
65- آمار مراکز بهداشتی وابسته به اداره کل شهرداری‌ها در سده.
سال ۱۳۲۸ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
66- درخصوص گزارش خرابی ارابه‌های اسبی شهرداری و تقاضای تعویض آنها
سال ۱۳۲۸ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
67- درخواست اختصاص مبلغی از عوارض گذرنامه‌ها برای نگهداری اطفال یتیم از سوی شهرداری سده.
سال ۱۳۲۸ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
68- نقشه‌برداری و تقسیمات محلات قصبه سده جهت تخصیص اعتبارات حاصل از عوارض شهرداری‌ها و انتخابات.
سال ۱۳۲۸ ۱۳۲۹ / ۲۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
69- آگهی لزوم کسب پروانه جهت اصناف سده.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
70- آگهی مزایده واگذاری درآمد حمل گوشت و کشتارگاه از سوی شهرداری سده.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
71- دستور جمع‌آوری متکدیان و رسیدگی به وضعیت آنان و اقدامات شهرداری سده در این مورد.
سال ۱۳۲۹ / ۷ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
72- عضویت کارکنان شهرداری سده در جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ/ مرکز اسناد اصفهان.
73- اختلاف بین شهرداری سده و اصفهان در مورد وصول عوارض دوچرخه‌های سواری.
سال ۱۳32 / ضبرگ مرکز اسناد اصفهان
74- اعلام درآمدهای حاصله از عوارض اصناف، مسافرین، کشتارگاه‌ها و... در سده.
سال ۱۳۳۲، ۱۳۳۳ / ۳۸ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
75- مکلف نمودن دفاتر اسناد رسمی به نظارت بر پرداخت عوارض شهرداری مستغلات قبل از ثبت آن.
سال ۱۳۳5 / ۳1 برگ / مرکز اسناد اصفهان
76- جوابیه استانداری اصفهان به انجمن شهرداری سده در خصوص پیشنهاد تبدیل نام سده به همایونشهر.
سال ۱۳3۵ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
77- برنامه کشیک داروحانههای سده.
سال 1335 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
78- اخراج تعدادی از کارکنان شهرداری همایونشهر به اتهام تخلفات اداری و مثمر ثمر نبودن در شهرداری و جهت تعادل در بودجه.
سال ۱۳۳۹ / ۱۶ ص / مرکز اسناد اصفهان.
79- اعزام بازرس به شهرداری همایونشهر براي بررسي نارضایتی مردم از کارکرد شهردار و شهرداری.
سال ۱۳۳9 / 61 برگ / مرکز اسناد اصفهان
80- درخواست دو نفر ژاندارم از سوی شهرداری همایونشهر برای حفظ انتظامات.
سال ۱۳41 / 9 ص / مرکز اسناد اصفهان.
81- رسیدگی به عوارض فخاران٬ عرابه‌های اسبی و کشتار دام در همایونشهر.
سال ۱۳41و 1342 / 16 ص / مرکز اسناد اصفهان.
82- لغو عوارض دروازه شهرداری‌ها و پرداخت بدهی شهرداری از طرف وزارت کشور
سال ۱۳42 / 1 ص / مرکز اسناد اصفهان.
83- گزارشی مبنی بر تصرف در زمینهای شهرداری همایونشهر به وسیله دو فرد نظامی و رسیدگی به آن توسط دادگستری.
سال ۱۳50 20 ص / مرکز اسناد اصفهان.
84- اعلام برنامه شهرداری همایونشهر برای زمینهای شمال شهر.
7 بهمن 1357 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
85- درخواست شهردار همایونشهر از مردم جهت پرداخت عوارض به شهرداری پس از پیروزی انقلاب اسلامی.
23 فروردین 1358 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
86- فعالیتهای شهرداری همایونشهر در یکسال اول پس از انقلاب.
10 دی 1358 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
منبع:
شاهین، محمدعلی، زبان اسناد، جلد اول، گفتمان اندیشه، گروه 2
