پنج شنبه, 16 خرداد 1404 Thursday 5 June 2025 00:00

دانشنامه شهرستان خمینی شهر

 تاریخچه نشریات در منطقه
به گفته اکبر آذربایجانی از پژوهشگران تاریخ شهر، عبدالخالق سدهی یکی از فعالان دوران مشروطیت، تصمیم به چاپ نشریه در سده گرفت. نام این نشریه "سروش حُریّت" بود که با صوراسرافیل، هم مکان و هم زمان چاپ می‏شد.
سید علی طاهری سدهی (شیوا) شاعر و ادیب، متولد 1280 خورشیدی در محله ورنوسفادران از جمله افرادی بوده که اقداماتی برای اخذ مجوز نشریه انجام داده اما موفق نشده است.
یک خانمِ سده ای به نام دکتر طیبه میردامادی خوزانی نیز در سال1312 و در تهران همراه همفکرانش اقدام به چاپ نشریه "عالم نسوان" می نماید.
در دهه 1330 شهرداری نشریه‏ای با نام "شهرداری همایون‏شهر" منتشر می‏کرد. در همین ایام، اداره آموزش و پرورش که آن زمان اداره فرهنگ نام داشت، سالنامه‏ای تحت عنوان "فرهنگ همایون شهر" به چاپ می‏رساند. فرهنگ همایون شهر، نشریه وزینی بود که مقالاتی قوی و پر مغز را انتشار می‏داد. در این نشریه اخبار بسیاری از تغییر و تحولات آن زمان درج شده است. بعد از پیروزی انقلاب و با تشکیل سپاه پاسداران در مرداد 1358 نشریه "پیام انقلاب" با مسئولیت روابط عمومی سپاه و همکاری شهیدان مصطفی اشرفی، محسن کیانی و مرتضی شاهین با محتوای خبری و گزارشی از معضلات و مشکلات شهر و مسائل انقلابی همراه با مقالاتی با محوریت مسائل روز از جمله امپریالیسم منتشر و در سراسر شهر‏ستان پخش می‏شد.
"پیام" نام خبرنامه‏ ای بود که کمیته فرهنگی جهاد سازندگی خمینی‏ شهر آن را منتشر می‏ نمود. این خبرنامه مقالات و اخباری در خصوص شهر منتشر می‏کرد.
مدتی بعد "شاهد" توسط بنیاد شهید در خمینی ‏شهر چاپ و توزیع می‏شد.
در سال‏های بعد شهرداری گاهی اقدام به انتشار نشریات داخلی از جمله "ارمغان شورا" ‏کرد. یکی از مهترین این نشریات، "شهر و شهروند" است که زیر نظر شورای سردبیری منتشر می‏شد. این نشریه در زمان شهرداری آقایان عابدی و کمالی به انتشار اخبار و فعالیت‏ های عمرانی شهر، اخبار، مقالات و گزارش‏هایی از معضلات و مشکلات شهر، فعالیت‏های دیگر نهادها و پیشینه و تاریخ شهر می‏پرداخت. اخبار این نشریه از نظر ثبت رخدادهای آن دوران برای ماندگاری در تاریخ شهر ارزشمند است.
گاهنامه "چاچب" نشریه‏ای بومی بود که در بهار و تابستان 1382 با سردبیری محمد‏علی حاج‏ هاشمی و با رویکرد اجتماعی، فرهنگی و هنری به مسائل بومی و معرفی شهرستان از جمله پیشینه تاریخی شهر، گویش ولاتی، معرفی باشگاه‏های ورزشی و کانون های شهرستان، اخبار شهر، مصاحبه با برخی از مشاهیر و شاعران شهر، استعدادها و افتخاراتش می‏پرداخت و با اینکه عموم از آن استقبال کردند سه شماره بیشتر چاپ نشد.
در این سال‏ها خبرنامه‏های داخلی ادارات مانند شهرداری، فرمانداری، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و نشریات درچه، کوشک، اصغرآباد و جوی ‏آباد قدیم و گاهنامه ‏های محلی و دانشجویی مانند طلوع، عصر‏نو، بولتن داخلی کنگره شعر میلاد آفتاب، کم و بیش انتشار می‏یافت.
در مهر 1387 گروهی از جوانان خمینی‏ شهر به درخواست شهرداری دو هفته نامه‏ ای به نام "حضور" در خمینی ‏شهر منتشر کردند ولی به دلایل قانونی به شماره سوم نرسید. در خرداد 1388 همان گروه با کسب مجوز و تغییر نام "حضور" به "فرصت"، انتشار نشریه را از سر گرفتند و به این ترتیب اولین دوهفته نامه شهرستان متولد شد.
صاحب امتیاز این نشریه؛ شهرداری خمینی‏ شهر و مدیر مسئولش شهید حسین غفوری بود.
تا دی  1304 تعدا شماره های انتشار یافته نشریه به 302 شماره  همراه تعداد زیادی ویژه نامه رسیده است.
در سال‏های بعد چندین نشریه از جمله صبح سده، کهندژ و رخصت منتشر شدند. در بین آنها صبح سده به صبح اندیشه تغییر نام داد و از دوهفته‏نامه به هفته ‏نامه تبدیل و همچنان منتشر می‏شود. صاحب امتیاز و مدیر مسئول این هفته نامه فرهنگی، خبری، اجتماعی و ادبی را خانم منیره سلطان‏پور برعهده دارد که ظرف هشت سال 284 شماره از آن منتشر شده است.
بیرون از شهرستان فعالان حوزه مطبوعات این دیار نشریات خبری و فرهنگی و علمی را منتشر کرده و می‏کنند که از جمله آنها می توان به دکتر فضل‏اله صلواتی، مجید زهتاب، دکتر نعمت‏اله صفری، دکتر رحمان خوش اخلاق اشاره کرد.
هم اکنون تابلوهای گویای پیشینه نشریات شهر در موزه اسناد خمینی‏ شهر در معرض دید بازدید کنندگان و پژوهشگران قرار دارد.کتاب« سرگذشت مطبوعات از سده به خمینی شهر» نگارش محمدعلی شاهین، اطلاعات جامع تاریخ مطبوعات منطقه را در بر دارد .

منابع:
1- روزنامه انجمن مقدس شماره 25، ص 4.
2- روزنامه انجمن مقدس ملی اصفهان سال اول، شماره 31 ، ص 8

3-سرگذشت مطبوعات از سده به خمینی شهر» نگارش محمدعلی شاهین
4- شاهین، محمدعلی، هزارسال خمینی ‏شهر، اصفهان، گفتمان اندیشه، 1396، صفحات 202 و 366.

inner