دانشنامه شهرستان خمینی شهر

تاريخ شفاهي (oral History) يكي از شيوه هاي پژوهش در تاريخ است و به شرح و شناسايي وقايع، رويدادها و حوادث تاريخي بر اساس ديدگاه ها، شنيده ها و عملكرد شاهدان، ناظران و فعالان آن ماجراها مي پردازد. تاريخ شفاهي حتي در صورت مكتوب شدن، خصلتي گفتاري دارد و به آشكار شدن زواياي پنهان تاريخ و بازسازي دوباره وقايع منجر مي شود.
امروزه ثبت وقایع تحت عنوان تاریخ شفاهی در دنیا و کشور ما جایگاه خاص خود را پیدا کرده است و در برخی از شهرها عده ای با حمایت مسئولین به این مهم مشغول شده اند. امروزه پای صحبت های افراد کهنسال شهرستان که بنشینی گفتنی های زیادی در مورد بسياري از وقايع تاريخي مهم و جالب شهرستان دارند که ضمن اینکه نوعی سرگرمی و تعریف قصه است با دید موشکافانه و جامعه شناسانه حاوی نکات و درس های زیادی است که می تواند چراغ راه آینده باشد. در حوزه تاریخ نگاری به طور معمول از سه شیوه استفاده می‌شود: شیوه اسنادی، روش قضاوت تحلیلی و تاریخ شفاهی. در شیوه اسنادی مبنای نگارش و تدوین مباحث تاریخی مبتنی بر اسناد و مدارک به جای مانده از آن دوره تاریخی است و معمولا به علت عدم دسترسی به افراد به نوشته‌ها و مکتوبات مراجعه می‌شود. در روش قضاوت تحلیلی منابع بسیاری وجود دارد که عمدتا تحلیل تاریخی یا تاریخ تحلیلی است که مزایا و معایب خود را دارد. تاریخ شفاهی یکی دیگر از روش‌های ثبت تاریخ است. از جهاتی این روش یکی از مستند‌ترین شیوه‌های توصیف وقایع تاریخی است در صورتی که به محاسن و معایب دوره تاریخی که شرح داده می‌شود منصفانه و بی‌طرفانه پرداخته شود
تاریخ شفاهی را اگر نگویم یک دانش چند رشته‌ای است دست‌ کم باید بگویم یک زمینه بین‌رشته‌ای است. تاریخ شفاهی یکی از گام‌های نخست برای فراهم آوری ماده خام پژوهش‌های تحلیلی است. گاهی در کنار دیگر منابع معنا پیدا می‌کند و گاهی نیز منبع و مرجع منحصربه‌فرد است. به خصوص درباره بعضی از موضوع‌ها و وقایع تاریخ معاصر ایران که منبع قابل استنادی وجود ندارد.
گاهی ما اسناد و مکاتبات را درباره هر واقعه یا یک دوره خاص. سرگذشت نامه‌های خود نوشت را در دست داریم و برای تکمیل آنچه داریم به گفت و گوی با برخی از افراد درباره زندگی و خاطرات حرفه ایشان و دریافت گزارش یک واقعه به وسیله عامل وقوع و مطلعان می‌رویم گاهی هم حتی یک تک‌نگاری درباره یک رخداد وجود ندارد. در هر صورت چه وجود داشته باشد و چه نداشته باشد ما باید به سراغ بازیگر و حتی گاهی تماشاگر رویدادها برویم و به ثبت و ضبط دانسته‌هایش بپردازیم. اساساً تاریخ شفاهی تا جایی که اطلاع داریم در دنیا برای ثبت دانسته‌های کم‌سوادان و بی‌سوادان به وجود آمد؛ کسانی که از رویدادهای مهمی مطلع بودند و نمی‌توانستند دانسته‌های خود را به قلم آورند. بعد کسانی که سواد داشتند و فرصت نوشتن نداشتند مصاحبه شوندگان تاریخ شفاهی شدند. روزگاری دوره انتقال سینه به سینه بود و دوره دیگری عصر سینه به کاغذ شد.دربخش تاریخ شفاهی پایگاه مجازی دانشنام سعی شده است وقایع ماربین،سده،همایونشهر وخمینی شهربه شیوه تاریخ شفاهی ثبت شود .