عملکرد شهرداری سده در دهه 1330
واقعیت اینست که همانطور که در کتاب (مروری بر تاریخ سده و همایونشهر) آمده است درجا زدن شهر و انباشت مطالبات سبب نارضایتی مردم در این دهه بودند. به همین دلیل دلسوزان و معتمدین به فکر راه حل بودند. در نیمه دوم دهه 1330 چند اتفاق در حوزه شهرداری رخ داد:
1- سال 1335 پیشنهاد تبدیل نام سده به همایونشهر داده می شود که شاید راه برون رفت از مشکلات باشد.
2-افراد با نفوذ محلی از جمله حاج آقا نوراله امام جمعه، حاج آقا جمال صهری، حاج آقا حسین میردامادی سعی می کنند افراد مناسبی.به غیر از افراد سنتی برای حل مشکلات انباشت شده شهر تشویق به حضور در انجمن کنند. به همین دلیل به سراغ امیر حسین امینی می روند تا داوطلب ورود به انجمن شهر سده شود.
انتخابات انجمن در نیمه دوم دهه به شکل متفاوتی انجام می شود و 9 نفر از هر سه محل به نسبت مساوی برای مدت چهار سال انتخاب میشوند:
امیر حسین امینی ، حاج آقا کریم مرتضوی و عبدالرضا صرامی از فروشان.
رحیم حاج هاشمی، ابراهیم سرتیپی و احمد سعیدی از ورنوسفادران
سید ابوالحسن عقیلی، رحمان مسیبی و احمد قاسمی از خوزان.
با رای آنها امیر حسین امینی به ریاست شورا انتخاب می شود.
3- معتمدین محلی به آقای امینی پیشنهاد می دهند که مسئولیت شهرداری را قبول کند او می پذیرد و حاج اسدالله یاوری جانشینش در انجمن می شود.
4- چند نفر از اهالی شهر در سطوح علمی، مدیریتی، سیاسی و اقتصادی در کشور مطرح بودند از جمله مهندس حسن سدهی، او از اهالی سده و فرزند حاج ابوالحسن بود که منزلشان روبروی مسجد جامع فروشان بود. وی آنزمان معاون سازمان برنامه یا رییس و بهرحال صاحب نفوذ بود. فرزندان عماد سیادت دکتر جامد و باقر که موقعیت خوبی در محافل علمی و تهران داشتند.
5- سید حسام الدین دولت آبادی به عنوان یکی از سه نفرنماینده مجلس اصفهان و حومه در مجلس نوزدهم بود انتخاب می شود که رای مردم سده را هم داشت. او مدیر و سیاستمداری با سواد و با نفوذ بود. او سابقه شهرداری تهران را داشت و دوست و هم حزبی دکتر اقبال نخست وزیر بود. وی طرفدار تغییر نام سده بود و نظر خوبی به شهر و مردم آن داشت چنان که در سخنرانی های خود این شعر را می خواند:
همایون شهر شهر دین و کار است / پر از آیین و زیب و ابتکار است
ببین محمود افعان با سپاهش / چه سان مغلوب قوم این دیار است.
مطالبات انباشته شده فراوان شهروندان در این دوران سبب شد تا مجموعه شهرداری تصمیم گرفت این خواست ها را از طریق یکی از نمایندگان اصفهان یعنی سید حسام الدین دولت آبادی پیگیری کند. آنزمان دکتر اقبال دوست و هم حزبی دولت آبادی نخست وزیر بود. اقبال سفرهای استانی را در برنامه کار خود داشت و استان دهم یکی از مقاصد این سفرها بود دولت آبای از ارتباط خود با وی استفاده کرد و حضور نخست وزیر و هیئت وزیران در سده را اجرایی کرد. آنها به سده آمدند و شهردار وقت طی سخنانی فهرست بلند بالای از مطالبات مردم را عنوان کرد برخی از آنها عبارت بودند از:
دایر کردن شعب بانکها دادگاه و شهربانی در شهر، موافقت با تغییر نام سده، مستقل کردن حوزه انتخابی ماربین و داشتن نماینده در مجلس شورای ملی، کامل کردن دوره دیپلم در دبیرستان عماد و...
پس از این سفر بانک ملی در خیابان ورنوسفادران آنزمان شعبه زد، دوره دبیرستان کامل شد و در سال 1338 اولین دیپلمه های عماد عکس یادگاری گرفتند. دادگاه در خوزان دایر شد. با تغییر نام سده به همایونشهر به طور رسمی موافقت گردید. حوزه ماربین به مرکزیت همایون شهر مستقل و برای اولین بار در سال 1339 در انتخابات مجلس شورای ملی داوطلبانی از ماربین به رقابت پرداختند. حسن اوحدی رای آورد اما پهلوی دوم مجلس را منحل کرد.
اقدامات شهرداری در نیمه دوم دهه 1330
آسفالت خیابانها:
پس از گذشت حدود20 سال هنوز خیابانها شوسه بودند. استاندار اصفهان به شهر دعوت و کلنگ آسفالت خیابان ها و جاده سده و نیز ورزشگاه بزرگ شهر را طی مراسمی در فلکه زده شد. این موضوع آنقدر مهم بود که در همان مراسم مرحوم حاجآقا جمال را به وجد آورد و شعری سرود:
راه آسایش به روی عابرین کرد افتتاح
نقشه آسفالت تامین کرد راه رهروان
شروع ساخت ورزشگاه بزرگ شهرهم در همین شرایط گلنگ خورد که شهرداری باید از صدی 5 درآمدها به ساخت آن کمک می رساند.
خرید دستگاه تولید برق:
مشکل دیگر شهر نامناسب بودن دستگاه تولید برق در شهر بود که ده سالی بود توسط یک شرکت سهامی انجام می شد شهرداری با یاری جستن از مهندس حسن سدهی که وصف آن آمد، توانست برای خرید یک موتور برق با یک شرکت آلمانی قراردادی منعقد و تولید برق را در شهر افزایش دهد و همزمان تیرهای سیمانی را توسط همان شرکت نصب کند.و پرداخت قسطی هزینه ها را در بودجه شهرداری منظور کند.
خیابان کشی، احداث میدان
احداث خیابان از مقابل شهرداری به کوه کوچک،
به طول600 متر با عرض 16 متر
احداث خیابانی مجاور شهرداری تا حدود بلوار آیت اله احمدی فعلی به عرض 6 متر بود که بعدا به بلوار توحید ارتقاء یافت
احداث فلکه ای در انتهای محله ورنوسفادران به نام میردامادی که مردم ایستگاه کلثومش می نامیدند.
احداث فلکه کهندژ در انتهای خیابان17 شهریور فعلی در همین دوره انجام شد.که زمانی میدان کاج نام گرفت.
الحاق اندان به شهر
انجمن شهر درخواست اهالی اندان برای الحاق به شهر را تصویب کرد. اندان یکی از 58 آبادی ماربین نامش در متون قدیمی مانند محاسن اصفهان وجود دارد. الحاق اندان از این لحاظ مهم بود که گام نخست برای خروج از قالب سده بودن شهر برداشته شد.
سعی در تملک زمین های بایر شمال شهر:
نقشه ای از زمینهای بایر شمال شهر خارج از محله ورنوسفادران که آنزمان ها بیابان نامیده می شد جهت مالکیت شهرداری تهیه شد.
