سنگ به دلیل دوام و مقاومت در برابر عوامل طبیعی برای نشان گور یا سنگ قبرهمواره استفاده می شده است. شکل این آنها درزمانها ومکانهای مختلف متفاوت بوده است. می شود گفت سنگ های قبورتنديس های متنوعی هستند كه در نقاط مختلف به شكل های گوناگون ديده مي شوند. شكل ها، نقش ها و نوشته های روی سنگ های گور در هر گورستان دست مایه پژوهش محققان ودر برگیرنده محتوای میراث آن منطقه می باشد. بنابراین قبرهاو روش تدفين درهرسرزمين و در هر دوره تاريخي، نشانگر نوع اعتقادات، آداب و رسوم، سنت ها و باورهاي يك قوم يا مردم يك سرزمين بوده وچه بسا راهنمای پژوهشگران برای روشن شدن گوشه ای از تاریخ باشد.
سنگ گورها بسيار متنوع هستند و لی به شکلی اجمالی می توان آنهارا تقسیم بندی کرد:
1- سنگ گورهای افقی كه هم سطح زمين بوده و گاهی ازسطح زمين كمی بلند ترهستند
2- سنگ گورهای عمودی یا ایستاده که به دودسته محرابی منظم ونقش دارو سنگ گورهای عمودی ساده و بدون نقش تقسیم می شوند
3- سنگ گورهای صندوقی
4- سنگ گورهای تنديس واربه شکل شير، قوچ، اسب و انسان .
سنگ قبرهای شهرستانهای خمینی شهر
درفبرستانهای متعدد منطقه ماربین وسده سنگ قبرهای افقی وعمودی ایستاده قدیمی هردو دیده می شود ولی سنگ قبرهای بزرگ و ایستاده گورستان زاغ آباد و دیگرگورستانهای این شهر آثار ارزشمندی از دوران تمدن اسلامی در ایران است. این سنگ ها علاوه بر بیان گوشه‌ای از نوع زندگی و باور مردمان، گویای ذوق هنری و معماری هنرمندان این شهرو رد پای بزرگان ومشاهیر منطقه ازهفتصد سال پیـش به بعد می باشد.در بسیاری از گورستانهای تاریخی شهرها این سنگ قبرها درمحل خودحفظ شده ودربعضی از مناطق مانند تبریزسنگ قبرها بخشی از یک موزه را تشکیل می دهند.
منابع:
بزرگ نیا، زهره، سنگ مزار در گورستان های کهن،نشريه"معمار"شماره63، مهر و آبان 1389
شاهین، محمدعلی، هزارسال خمینی شهر، 1396
