دکتر سید ابراهیم دیباجی فرزند حاج سید فتح اله دیباجی در آذرماه 1315 شمسی در خانواده ای اهل علم و روحانی در فروشان سده (خمینی شهر کنونی) متولد شد، شجره سیادت او به محمد دیباج فرزند امام جعفر صادق (ع) می رسد. وی خواندن و نوشتن را در پنج، شش سالگی در مکتب خانه های زادگاه خودآموخت و در همانجا کتابهای انشا و ترسل، علم صرف عربی، نصاب فراهی، گلستان سعدی و برخی دیگراز کتابهای فارسی را آموزش دید و پس از آن دوره دبستان را بپایان رسانید، و به حضوره علمیه اصفهان رفت
و در مدرسه جدّه بزرگ حجره ای گرفت و به آموختن علوم دینی و معارف اسلامی و ادبی پرداخت.
او دوره علوم مقدماتی حوزه مانند: صرف و نحو- علوم بالغی- منطق- اعتقادات را نزد حجه السلام شهید شیخ قنبر علی فلاورجانی، و حجه السلام شیخ حیدر علی صلواتی سدهی، و حجه السلام شیخ عبدالخالق اصفهانی آموزش دید و کتابهای معتبر دستور زبان عربی و علم منطق و بلاغت را نزد حجه السلام سیدمحمدباقرمصطفوی، و حجه السلام سید احمد مقدس بیدآبادی، و حاجی شیخ محمد علی حبیب آبادی فرا گرفت. وی
مقدمات علم فقه و کالم را نزد آیه اهلل حاج سید مصطفی مهدوی سدهی و آیه اله حاج شیخ رمضانعلی املایی سدهی آموخت و مقدمات علم اصول فقه را نزد حجه االسالم حاج سید محمد هاشمی، و آیه اله حاج شیخ احمد فیاض سدهی خواند. روزهای آخر هفته ،چهارشنبه- پنجشنبه- جمعه به آموختن علوم ریاضی از حساب و هندسه و جبر و مقابله پرداخت. پس از آموزش علوم دوره مقدماتی، دوره سطح را آغاز نمود و آثار معتبرفقهی، و اصول فقه، و منطق عالی و هیئت و نجوم را نزد آیه اله حاج شیخ عباسعلی ادیب، و حجه السلام سیدحسن مصطفوی، و حاج سیدحسن مدرس بیدآبادی، و آیه اله حاج شیخ احمد فیّاض، و آیت اله حاج شیخ محمدحسین اشنی خواند و دوره عالی و خارج را آغاز نمود، خارج فقه، اصول فقه و فلسفه، عرفان علمی و عملی را نزد آیات ثقه الاسلام، و حاج شیخ محمود مفید، حاج رحیم ارباب، حاج میزا علی آقا شیرازی، شهاب آبادی، خوانساری، حاج میرزا ابوالحسن شعرانی، حاج شیخ محمدعلی حکیم، گلپایگانی و بسیاری دیگر از آیات عظام و حجج اسالم آموزش دید، به علاه دراین دوره های آموزه های خود را به طالبان علم و عرفان و طلبه های علوم دینی آموزش داد. تبادل علمی پژوهشی، کتبی و شفاهی که میان او و آیت اله حاج میرسید علی بهبهانی را مهرمزی، آییت اله حاج شیخ آقابزرگ تهرانی در راستای نقد و بررسی کتابهای علوم و معارف عقلی و نقلی انجام گرفت. از آیت اله رامهرمزی به اخذاجازه اجتهاد و درایت، و از حاج شیخ آقا بزرگ به اخذ اجازه روایتی نائل گردید.
تحصیلات دانشگاهی
دکتر سید ابراهیم دیباجی در سال 1339 شمسی از حوزه های علمی و سنتی اصفهان و قم
رهسپار حوزه های علمی و سنتی تهران و مراکز علمی آموزشی جدید و دانشگاهی شد و در تهران، خیابان ناصر خسرو، کوچه مروی به مدرسه سپهسالارقدیم رفت و در آنجا حجره گرفت، و پس از استقرار در امتحان تصدیق مدرسی شرکت نمود و با توفیق در امتحان، تصدیق مدرسی گرفت و در دبیرستانهای اسلامی به تدریس پرداخت. بی درنگ در امتحان آزاد دبیرستانها شرکت نمود و به دانشسرای مقدماتی راه یافت و پس از اتمام آن به اخذ دیپلم علمی و ادبی، طبیعی – ریاضی نائل گردید، و باتصدیق مدرسی دوره مؤسسه وعظ تبلیغ اسلامی در امتحان دانشکده الهیات دانشگاه تهران پذیرفته شد و مقطع کارشناسی در رشته فلسفه ( معقول ) را به پایان آورد و در 1345 به اخذ لیسانس توفیق یافت. کارشناسی ارشد همین رشته را در سال 1350به
پایان رسانید و فوق لیسانس گرفت، وی مدتی در مراکز علمی به آموزش و پژوهش پرداخت، و بر آن شد که از مراکز آموزشی و پژوهشی کشورهای عربی دیدن نماید پس رهسپار کشورهای سوریه و لبنان گردید و پس از بررسی دانشگاه قدّیس یوسف سن ژوزف بیروت را پسندید، و در دوره دکتری آن ثبت نام نمود، و در سال 1360 شمسی به اخذ دکتری با درجه ( جیّد جدّا) توفیق یافت.
خدمات آموزشی و پژوهشی
دکتر دیباجی از سال 1342 تا 1345 در لغت نامه دهخدا بررسی فرم های مؤلفان را بر عهده داشت و نیز از سال 1343تا 1346در بخش بررسی و تحقیق کتابخانه مجلس شورا به فهرست نگاری کتاب های خطی و پژوهش اشتغال یافت، و در سال 1349 به کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دعوت شد و بعنوان کارشناس کتاب های فارسی و عربی مشغول کار شد، در سال 1350 مربی گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده شد، و به ترتیب مراتب استاد یاری و دانشیاری و استادی را پیمود. در سال 1387شمسی باز نشسته شد. وی افزون بر آموزش و پژوهش در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، در دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران و نیز در دانشگاه های تربیت مدرس و تربیت معلم تدریس نموده است، ولی هم اکنون در گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و زبان های خارجی دانشگاه آزاد ( واحد علوم و تحقیقات ) آموزش و پژوهش می نماید.
