دانشنامه شهرستان خمینی شهر

محاسن اصفهان را مفضّل بن سعد بن حسین مافرّوخى، به زبان عربی نگاشته و در قرن هشتم به فارسی ترجمه شده است. این کتاب که بیشتر به تعریف اصفهان و برخی نواحی آن می‏پردازد در ایام سلطنت سلطان معز‏الدین ابوالفتح ملکشاه سلجوقی (۴۶۵-۴۸۵ ه.ق.) و دوره صدارت خواجه نظام الملک طوسی به رشته تحریر درآمده است. در آن ایام حکومت اصفهان با نصرت‏الدین ابوالفتح مظفر ملقب به فخرالملک پسر ارشد خواجه نظام الملک بوده است.
مافروخی درکتاب« محاسن اصفهان» از دژ ماربین که به آتشگاه (بیت النار) معروف است نام برده و می‏گوید چشم‏انداز آن ده فرسنگ در ده فرسنگ همه آب و سبزه و بوستان است و با عنوان «بردا و سلاما» ازآن یاد می‏کند، سپس اشاره دارد که مهریزدان که ملکی بود از ملوک طوائف ... دژ را بر بالای قلعه ماربین او بنیاد نهاد. در همین کتاب وی به جد خود از اهالی هرستان اشاره می‏کند.
منبع:
مافروخی اصفهانی، مفضل بن سعد (1385)، محاسن اصفهان، ترجمه حسین بن محمد آوی، اصفهان، مرکز اصفهان شناسی، ص 95.