مورخان و سیاحان در طی قرون گذشته منطقه ماربین را به باغی بهم پیوسته که آفتاب در آن درم درم دیده می‏شده است، توصیف کرده‏‏اند. اما این محیط زیست کم‏ نظیر پیوسته توسط عوامل مختلف در معرض تهدید ‏بوده است.یکی از این عوامل دباغی در کنار مادیهای محل بوده است. چنین شرایطی سبب آلودگی آبها و محیط شده و نارضایتی اهالی را به دنبال داشته است. در اسفند سال 1305 حکومت اصفهان به اداره معارف دستور می‏دهد نمایندگانی به سده رفته و وضعیت دباغی را در محل بررسی و مکانی برای پوست شویی و دباغی مشخص کنند. در سال 1309 رییس صحیه به دایره حکومت اصفهان نامه می‏ نویسد که همچنان دباغان سده به تعهده خود عمل نکرده و به شستن پوست در آبهای جاری ادامه می‏دهند و ناچار کار به امنیه واگذار می‏شود، تا آنها از فعالیت دباغان در اطراف قنات اسفریز جلوگیری کنند. ‏‫ماجرای دباغی و آلودگی محیط زیست همچنان به قوت خود باقی بوده و از سال 1320 تا 1326 بارها دستور جلوگیری از شستشوی پوست حیوانات در آب‌های جاری سده توسط دباغان و خارج نمودن صنف دباغ از سده از سوی مقامات استانی و شهری صادر می‏شود. مردم نیز همزمان به شکایت و عریضه نویسی ادامه می‏داده‏‏اند از جمله در اسفند سال 1325 تعدادی از اهالی سده به مقامات استان از دباغی در مناطق مسکونی نامه‏‏ای می‏نویسند.(بختیاری، سمیه، 1397: 112، 113). در سالهای بعد تعدادی از دباغی‏ها به مناطقی دور از مناطق مسکونی مانند دوشاخ منتقل می‏شوند که راه حل اساسی نبوده و تا احداث چرم شهر در دهه‏ های بعدی مشکل همچنان باقی بود.

اتفاق جالبی که در سال‏های 1316 و 1317 می‏افتد این است که به دلیل شکایت مردم از یک کارخانه صابون‌سازی در سده درب آن بسته می‏ شود و از عملیات ساخت کارخانه سريشم سازی در سده بدلیل مسائل بهداشتی جلوگیری می ‏شود. مشکل محیط زیستی دیگر وجود کوره ‏های آجر‏پزی و گچ در محله اسفریز بوده است که مدتها مردم محلی برای تعطیلی آنها تلاش می‏کردند. اسناد نشان می‏دهد در سال 1336 از دایر نگهداشتن کوره پزخانه‌ها و دباغی در داخل شهر جلوگیری می‏شده ‏است. این معضل محله مذکور در سال‏های بعد با پیشروی مناطق مسکونی به سوی کوره پزی ‏ها در نهایت به تعطیلی این واحدها منجر می‏شود.

همزمان دراین سالها مسولین بهداشتی فشارهای خود را بر ساختن غسالخانه و کشتارگاه به شهرداری سده افزایش داده و سعی می‏کردند کشتار گوسفندان داخل محوطه تعیین شده انجام گیرد.

در سالهای 1319 و 1320 خطر دیگری محیط زیست و کشاورزی مردم را تهدید می‏کند و آن خشک شدن و تخریب قنات ها بوده ‏است. اسناد نشان می‏دهد مردم به این اتفاقات واکنش نشان داده از جمله اهالی دستگرد از عملکرد کدخدا و خشک شدن قنات محل و آبخوران قنات فیروز شاهی از پر کردن قنات سده توسط اهالی قهدریجان به دستور عطاءالملک دهش دست به عریضه نویسی و شکایت می‏برند(شاهین،1400). تهدید بعدی حفرچاه در مزارع و شروع مرگ قنات ها بوده است که باز هم مردم در مقابل آن می‏ایستند. جدی‏ترین این اعتراضات در اوایل دهه 1340 توسط اهالی اندان و اسفریز و خوشاب در قابل حفر چاه در گلدشت توسط کازرونی صورت می‏گیرد که کار به دستگیری تعدادی از معترضین و آمدن بازرس از بازرسی کل کشور می‏کشد(شاهوردی، 1341) ولی در نهایت مردم راه به جایی نمی‏برند. امروزه از هیچکدام از قناتهای شهر اثری نیست.

در دهه 1340 احداث کارگاه‏‏ ها و کارخانه‏‏ های سنگبری در گوشه و کنار شهر شروع ‏شد و این بار محیط زیست شهر از طریق دیگری تهدید گردید. در دهه‏ های 1350 و 1360 تغییر کاربری اراضی کشاورزی و احداث کارگاه و کارخانه‏‏ های گوناگون در این اراضی در سایه بی برنامگی و غفلت مدیران و خشک سالی‏‏ های مقطعی و آشنا نبودن با روش ‏‏های نوین و بهینه کشاورزی، جراحات بزرگی را به بافت یکدست و سبز منطقه وارد کرد که همچنان آثار و عواقب آن گریبان گیر ساکنان است. در همین دوران افزایش جمعیت سبب شد تا بسیاری از باغات مرکز محلات به خانه تبدیل شود و کوچه باغ‏ های سرسبز آن هم به مسیرهای عبور و مرور تبدیل گردد. در نتیجه درختان سر به فلک کشیده سده در اطراف نهرهای جاری یکی یکی قطع شدند. اسناد و مدارک نشان می‏دهد که قطع درختان اعتراض طرفداران محیط زیست را هممواره به دنبال داشته است. در سال ۱۳۴۵ موضوع عوارض منفی ساخت جاده حومه بخش همایون‌شهر اصفهان و قطع اشجار گزارش شده و در سال ‏‫1356 از قطع بی‌رویه درختان و ساخت بازار روز در همایون‏شهر شکایت شده است(مرکز اسناد اصفهان، 1356). خوشبختانه حساسیت‏ های محیط زیستی در سال‏های اخیر منجر به اقداماتی برای حفظ و احیای درختان در طرح‏ های توسعه و عمران شهر شده است.