صنایع دستی نوعی کار است که در آن لوازم تزئینی و کاربردی تنها با استفاده از دست یا ابزار ساده ساخته می شود. معمولاً این کلمه به روشهای سنتی ساختن کالاها اطلاق می گردد.
آنچه مقولهٔ صنایع دستی را از هنر کاردستی متمایز می سازد، هدف از ساخته آنهاست. صنایع دستی لوازمی هستند که قرار است مورد استفاده قرار گرفته و کهنه، پوسیده و... می شوند و استفاده آنها بیش از یک تزئین ساده است. در حالی که هنر و کاردستی بیشتر یک فعالیت سرگرمی گونه است.
در ایران سازمان میراث فرهنگی متولی این بخش می باشد.
انواع صنایع دستی
نساجی سنتی
¢ ابریشمبافی
¢ احرامیبافی
¢ ارمکبافی
¢ بافت انواع پارچههای سنتی باشلق، کرباسبافی، قناویز، فرتبافی، شمدبافی، گزیبافی، متقالبافی، چفیه بافی، جیمبافی
¢ برکبافی
¢ پتوبافی
¢ ترمه بافی
¢ جاجیم بافی موجبافی، ماشته بافی، ساچیمبافی
¢ چادرشب بافی
¢ حوله بافی
¢ داراییبافی(ایکات)
¢ زریافی (زربفت)
¢ سجادهبافی
¢ سیاه چادربافی
¢ شالبافی
¢ شعربافی
¢ شک بافی
¢ عبابافی
¢ گلیچ
¢ متکازین (گلیمچه)
¢ مخملبافی
¢ نوار بافی (پن بافی، مداخله بافی، کارت بافی، خوس بافی / خوس دوزی، وریسبافی، نواربافی علی آباد کتول)
¢ پرده بافی
¢ حمام سری
¢ چپری
¢ عریض بافی
بافته های داری و زیراندازها
¢ پلاسبافی
¢ زیلوبافی
¢ قالی بافی / قالی (گل برجسته، خرسک، قالی دورویه، نمکدان بافی، چنته)
¢ گلیم (گل برجسته، ورنی، شیریکی یچ، سفره کردی، مفرش، مسند، گلیم دورو، ساده، سوزنی، رند)
¢ جل اسب
¢ اجاق قراقی
¢ خورجینبافی
¢ نمدمالی / نمد
¢ سراندازبافی
پوشاک سنتی
¢ لباسهای محلی
¢ بافتنیهای سنتی(کلاه، جوراب و ...)
¢ برقع
¢ پای پوشهای سنتی (گیوه، گیوه چینی، آجیدهدوزی یا تخت کشی، گیوهدوزی، گیوه بافی، چاروقدوزی، چموش دوزی)
¢ عروسک بافی
¢ قلاب بافی
¢ مجمسه های محلی (مومی)
رودوزی های سنتی
¢ آجیده دوزی (لایه دوزی)
¢ آیینه دوزی
¢ اشرفی دوزی(سکه دوزی)
¢ بلیش دوزی(قزاق دوزی)
¢ پته دوزی(سلسله دوزی)
¢ پولکدوزی
¢ پیله دوزی
¢ تسمه دوزی
¢ تفرشی دوزی
¢ چهل تکه دوزی (خاتمی دوزی، لندرهدوزی)
¢ خوس دوزی
¢ دانه دوزی
¢ ده یک دوزی (برجسته دوزی)
¢ رودوزی بمپور
¢ زرتشتی دوزی
¢ زرک دوزی
¢ زغره دوزی
¢ ستاره دوزی
¢ سرافی دوزی
¢ سرمه دوزی
¢ سکه دوزی (چشمه دوزی، دوریشدوزی، ژوردوزی)
¢ سوزن دوزی
¢ سوزن دوزی اصفهان (گل دوزی و گندمی دوزی)
¢ سوزن دوزی بلوچ (خامه دوزی، سیاه دوزی سیستان و ابریشم دوزی نقش زرک)
¢ سوزن دوزی ترکمن(سیاه دوزی ترکمن)
¢ شرابه دوزی (منگوله دوزی، آویزه دوزی)
¢ شمسه دوزی
¢ صدف دوزی
¢ قلاب دوزی
¢ قلاب دوزی اصفهان
¢ قلاب دوزی رشت
¢ قیطان دوزی (فتیله دوزی، مغزی دوزی، یراقدوزی)
¢ کتیبه دوزی
¢ کردی دوزی
¢ کم دوزی(کمان دوزی، کمه دوزی)
¢ گلابتوندوزی (بادلهدوزی)
¢ لانه زنبوردوزی
¢ مخمل دوزی
¢ مرصع دوزی (سنگ دوزی)
¢ مرواریددوزی
¢ مضاعف دوزی
¢ ملیله دوزی
¢ ممقان دوزی
¢ منجوق دوزی
¢ نقده دوزی
¢ نقش دوزی
¢ نواردوزی
چاپ های سنتی
قلمکار (چاپ مهری و نقاشی)
¢ کلاقه ای یا باتیک(چاپ مهری یا نقاشی و دندانی)
سفال، سرامیک و کاشی سنتی
¢ خرمهره سازی
¢ سفال و سرامیک
¢ کاشی مشبک
¢ کاشی زرین فام
¢ کاشی معرق
¢ کاشی معقلی
¢ کاشی مینایی
¢ کاشی هفت رنگ
¢ نقاشی روی سفال (نقاشی روی لعاب، نقاشی زیر لعاب)
صنایع دستی مستظرفه
¢ پاپیه ماشه
¢ تذهیب
¢ تشعیر
¢ جلدسازی
¢ صحافی سنتی
¢ طراحی سنتی(طراحی فرش و...)
¢ قطاعی (کاغذ و پارچه)
¢ کاغذسازی دستی
¢ نقاشی سنتی دیواری
¢ نقاشی روی استخوان
¢ نقاشی قهوه خانه ای
¢ نقاشی گل و مرغ
¢ نقاشی لاکی
¢ نگارگری ایرانی (نقاشی ایرانی / مینیاتور)
¢ تزیین ساز و جامه دان ساز
صنایع دستی چرمی
¢ جلدسازی چرمی سنتی
¢ سراجی سنتی
¢ سوخت روی چرم
¢ معرق چرم
¢ نقاشی روی چرم
¢ نقش اندازی ضربی روی چرم
¢ زینسازی
¢ ساخت و تزیین ساز و کیف ساز
هنرهای دستی وابسته به معماری
¢ آهک بری (ساروج بری)
¢ گچ بری
¢ مقرنس کاری / مقرنس سازی
صنایع دستی فلزی
¢ حجم های فلزی سنتی
¢ افزار فلزی (اسلحه سازی و ...)
¢ جُنده کاری
¢ چاقو سازی
¢ چلنگری
¢ حکاکی روی فلز
¢ دوات گری
¢ زمودگری
¢ ساخت زیورآلات سنتی
¢ ضریح سازی
¢ علامت سازی
¢ قفل سازی
¢ قلم زنی
¢ کوفته گری (طلاکوبی روی فولاد و غیره)
¢ گرگوربافی
¢ مس گری
¢ مشبک فلز
¢ ملیله کاری: شامل سینی زینتی، سرویس بشقاب، کاسه و وسایل مصرفی
¢ میناکاری
¢ مینای خانه بندی (پنجره ای / مشبک)
¢ مینای مرصع
¢ مینای نقاشی
¢ ورشوسازی
ابزارهای دقیق
¢ قطب نما سازی
¢ اسطرلاب سازی
صنایع دستی چوبی
¢ حجم های چوبی سنتی (پیکرتراشی)
¢ ارسی سازی
¢ بامبوبافی
¢ ترکه بافی (ارغوان بافی، مرواربافی، چم بافی)
¢ چیقبافی
¢ حصیربافی (بوریابافی)
¢ خاتم کاری
¢ خراطی
¢ ساخت سازهای چوبی سنتی
¢ سوخت روی چوب
¢ قواره بری
¢ کپوبافی
¢ کنده کاری روی چوب
¢ گره چینی
¢ محرق چوب
¢ مشبک کاری
¢ معرق چوب
¢ معرق منبت
¢ منبت چوب
¢ نازک کاری
¢ نقاشی روی چوب
صنایع دستی دریایی
¢ صنایع دستی دریایی
¢ نقاشی روی صدف
صنایع دستی سنگی
¢ حجم های سنگی
¢ تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی
¢ سنگ تراشی سنتی (حجاری)
¢ حکاکی روی سنگ
¢ خراطی سنگ
¢ فیروزه کوبی
¢ مرصع کاری
¢ مشبک سنگ
¢ معرق سنگ
¢ موزائیک سنگ
آبگینه
¢ آئینه کاری
¢ تراش شیشه
¢ شیشه حرارت مستقیم
¢ شیشه گری فوتی
¢ معرق شیشه / شیشه خانه بندی
¢ نقاشی پشت شیشه
¢ نقاشی روی شیشه
¢ هم جوشی شیشه
در شهرستان خمینی شهر هنرمندان متعددی در رشته های مختلف هنرهای دستی مشغول فعالیت می باشند که در این قسمت معرفی می شوند
