پنج شنبه, 23 اسفند 1403 Thursday 13 March 2025 00:00

دانشنامه شهرستان خمینی شهر

بازاری است که ورودی آن از سمت مشرق از خیابان امام شمالی و سمت مغرب از بلوار توحید است. 

تاریخچه دوشنبه بازار

حداقل از اوایل دوران قاجار، در روزهای جمعه دست فروش ها به عرضه کالا و معاملات پایاپا در حوالی مسجد جامع و میانجوی می‏پرداختند. در خاطرات نعیم مربوط به دهه 1260 خورشیدی به وجود بازار در روزهای جمعه در این مکان که فروشندگان و خریداران از آبادیهای ماربین مانند نصرآباد در آن به عرضه اجناس و خرید مایحتاج می‏پرداختند اشاره شده است. در فهرست مغازه ‏های محله فروشان در سال 1311 دکان‏های این منطقه با عنوان دکانهای درب مسجد و میانجوی ثبت شده است.

بر اساس نقل قولها تا اواخر دوره قاجار در روزهای چهارشنبه در بازار ورنوسفادران و حوالی آن و روزهای جمعه از اطراف مسجد جامع خوزان و در‏محکمه تا اطراف مسجد جامع فروشان و میانجوی مشتری ها و دست فروش‏ها از محلات سده و دیگر آبادی‏های ماربین به خرید و فروش انواع محصولات و کالاها و نیز تولیدات باغی به شکل نامرتب می‏پرداختند. در آن سالها آقاسیدعلی نجف‏ آبادی (۱۲۴۷-۱۳۲۱ش)، از علمای نامدار معمولا از طریق جاده شهر برای سخنرانی در مسجد جامع فروشان به سده می‏آمد و این مناظر را بارها شاهد بود تا اینکه یک بار در سخنرانی خود می‏گوید «همه چیز سده خوب است ولی این وضع خرید و فروش جمعه‏ها خوب نیست». پس از آن کدخداها جلسه می‏گیرند و قرار می‏شود روزهای دوشنبه در محله فروشان و روزهای پنچشنبه در محله خوزان، بازار دایر شود و به این ترتیب دوشنبه و پنجشنبه بازار شکل می‏گیرد.

آمار سال 1311 شهرداری از دکانهای فروشان نشان می‏دهد که در مناطق درب سید، محله نو، درب مسجد، لادره و میانجوی 262 دکان مشغول کسب و کار بودند که 20 دکان آن در منطقه میانجوی و حدود 60 مغازه درب مسجد دایربود. صباغی، بقالی، پالاندوزی، علافی، ندافی، عکافی، سُردوزی، کفاشی، صرافی، بزازی، خیاطی، علاقه‏ بندی، زرگری، سری فروشی، سقط فروشی، کلوابندی، کوزه فروشی و قصابی از مغازه‏ ها و مشاغل بازار درب مسجد و میانجوی ثبت شده است. این اسناد و اظهارات شفاهی نشان می‏دهد که در این منطقه از گذشته مغازه‏ها و مشاغل مختلفی وجود داشته و روزهای جمعه هم دستفروش‏ها به آنها اضافه می‏شدند. پس از تصمیم کدخداها بازار روز به دوشنبه‏ ها منتنقل شد و از ده‏ های اولیه قرن گذشته روزهای دوشنبه، بازار روز در این مکان دایر گردید. از آن پس به تدریج کل منطقه به دوشنبه بازار معروف گردید. رونق کسب و کار در این منطقه سبب شد تا در شهریور 1346 شعبه بانک سپه در همایون‏شهر در طبقه فوقانی مغازه‏ های حاج رمضان صرامی مقابل مسجد جامع فروشان دایر شود. همچنین پس از شکل‏ گیری قرض ‏الحسنه ها در دهه 1350، یکی از اولین ‏های آن، یعنی قرض ‏الحسنه حضرت مهدی(عج) در دوشنبه بازار به همت کسبه تاسیس شد.

در چند دهه اخیر مغازه‏ ها‏ی زیادی در شمال و جنوب این محوطه از خیابان امام جنوبی تا بلوار توحید ساخته شد و اکنون یک بازار بزرگ و دایمی است که در سال‏های اخیر مسقف و سنگ فرش گردید و فعال ترین و پر رونق ترین بازار در حال حاضر شهرستان خمینی‏ شهر است که دیگر منحصر به روز‏های دوشنبه نمی‏باشد. البته در این روز خاص دست فروش‏ های سنتی به مجموعه کسبه بازار اضافه می‏شوند و خریداران نیز چند برابر می‏گردند.


مشاغل موجود در بازار:

انواع فروشگاه های پوشاک، کفش، لوازم خانگی، پارچه، خوار و بار، مواد لبنی و خوارکی ، گیاهان دارویی و ادویه ، میوه و تره بار و سبزی و ابزار فلزی دست ساز (چاقو، اره و لوازم باغبانی)



این بازار که طرحی در سال های اخیر در آن اجرا و مسقف و سنگ فرش شده است فعال ترین و پر رونق ترین بازار در حال حاضر شهرستان خمینی شهر می باشد که دیگر منحصر به روز های دوشنبه نمی باشد البته در این روز خاص دست فروش های سنتی به مجموعه کسبه بازار اضافه می شوند و خریداران نیز چند برابر می گردند. سید محمدعلی جمال زاده در یکی از داستان های خود اشاره ای به این بازار دارد که نشان دهنده تاریخ کهن آن می باشد. در مناسبت های مختلف مذهبی اعم از سوگواری ها و اعیاد کسبه این بازار فعالانه شرکت دارند.

IMG 5935

نشانی: خمینی شهر، از بلوار توحید تا خیابان امام جنوبی به موازات خیابان ولی عصر (عج)، ورودی های متعددی در بلوار توحید، خیابان های ولی عصر و امام جنوبی

inner