نویسنده : مرتضی اشرفی ورنوسفادرانی کارشناس ارشد زبان و ادبیات
|
لغت |
صدا |
معنی |
|
آچوچو یا اوچوچو |
âčw Ču / učuču |
بی دست و پا - بی عرضه |
|
آچی |
âči |
نوزاد - کودک |
|
آدق |
âdeq |
مواظب - نگهبان |
|
آر |
âr |
آسیاب |
|
آرچی |
ârči |
آسیاب دستی - دست آس |
|
آراس متضاد نراس |
ârs / naras |
دوست داشتن خیلی زیاد در حد عشق |
|
آرو |
âru |
امروز |
|
آقاچی |
âqâči |
برادر کوچک (برادر جانشین پدر) |
|
آگین یا آگیم |
âgin / âgim |
ترکیب - مجموعه بدن انسان |
|
آلّا - آلّا بمبری |
âllâ / âllâbembery |
الهی - الهی بمیری |
|
آلخالق - آلوخالق |
âlxâleq |
نوعی لباس |
|
آلمون - آلمون بدل |
âlmun / âlmun be del |
آرمان ؛ آرزو - حسرت به دل |
|
آلولت |
âlolat |
برادر زن |
|
آله |
âle |
خاله |
|
آلی |
âly |
پسوند کثرت مانند خوشکالی - سفتالی - گوندالی |
|
آمّا - اَمّا |
âmm / amm |
هر کلام با عملی که نوع تزویر و حیله در آن باشد اما دارد یعنی مسأله دارد، حرف دارد. |
|
آما |
âmâ |
ما (ضمیر) |
|
آمربی |
âmrebi |
کوفته برنجی (2) |
|
اِبُ |
ebo |
علامت تعجب از اصوات |
|
اُباتی |
obâti |
آنچه که قابل سوختن باشد و آب آن را آورده باشند - هیزم |
|
ابی |
ebi |
دیگر - غیر از این (حرف) |
|
ابی زه |
ebiže |
خربزه |
|
اته |
ete |
بده |
|
اتان |
etân |
بدهم |
|
اتا |
ettâ |
دادی |
|
نمتا |
namtâ |
ندادم |
|
نتا |
nâttâ |
ندادی |
|
اجگ یا اژگ |
aǰg - ažg |
نوعی هیزم که از شاخه های کم قطر درخت باشد در مقابل لورچه (شاخه های کلفت درخت) (اژگ) را به برگ نیز گویند. |
|
اُرچین یا اورچین |
orčin |
پلکان (غیر از نردبان( |
|
اُرچینو |
orčino |
ترجمه مشخص نشد. شاید نام شغلی باشد. |
|
اُراغی |
oraqi |
نوعی داس کوچک |
|
اُرما |
ormâ |
خرما |
|
اَخنه یا اَخن |
axene /axen |
فلانی، پسره، دختره، ضمیر مبهم |
|
ازمه |
ezme |
هیزم - هیمه |
|
ازّه |
ezze |
دیروز |
|
ازون یا اوزون |
ozun /uzun |
زبان؛ وسیله تکلم |
|
اژیدن |
âžidan - azue |
ارزیدن - ارزش داشتن - اَژواِ (می ارزد( |
|
اس (1) |
es |
خشت |
|
اسّا - وسه وایسه(2) |
essâ / vesse / vâyse |
ایستاد - بایست |
|
وای سادن |
vâysâdan |
ایستادن |
|
اسپه / اسبه |
espe / esbe |
سفید |
|
اسپه اُ |
espe o |
سفید آب |
|
اُسکار یا اُشکار یا اشکال یا اشنار اس |
oskâr /oškâr / oškâl /ošnâr |
محل ورود آب به درون باغ |
|
اسی |
essy = es |
بشوی |
|
اُشک یا اُسک |
ošk /osk --> es --> âle |
خشک |
|
اشه یا اِشو |
ešše / eššo |
امشب |
|
اگه |
ege |
اگر (حرف) |
|
الاخون و ولاخون |
elâxuno velâ xon |
خون به دل - سرگردان |
|
الکی |
alaki |
بیهوده - حرف بی مبنا |
|
اَمته |
amate |
شکسته |
|
امنا |
emn |
گذاشتم - نهادم |
|
اُو |
ow |
آب تبدیل مصوت بلند آ به اُ |
|
اوزورا |
uzurâ |
آن طرف - آن سمت - آن جهت |
|
اوفتو |
Ufto |
آفتاب |
|
اوفتیه |
Uftie |
آفتابه - ابریق |
|
اودو |
Odu |
آب دوغ - دوغ |
|
اوش |
uŠ |
جوش - حرص خوردن و نیز پیوند زدن درخت |
|
اولوژی |
uoloži |
زردآلو |
|
اونی |
uni |
پسوند مکان - سولدونی - تخ بونی- هولوف دونی - سگ دونی - به جای دانی : دان + ی |
|
اوشون |
ošun |
وسیله ای است از جنس چوب مانند پنجه های دست که بازه آن را به هم متصل کنند و به وسیله آن کاه و گندم را از هم جدا می کنند و نیز به گیاهی به نام آویشن گفته می شود. |
|
اولوکی |
Oloki |
سوراخ یا سوراخی |
|
ان دونه |
Endone |
هندوانه |
|
انقر |
Enqor |
سنگ |
|
انگلی یا انگشت |
Ongoli |
انگشت |
|
انه |
Ene |
بگذار |
|
اینجیل |
Inǰil |
انجیر |
|
ای نیشت |
Iništ |
نشست |
|
ای نی کِ |
Inike |
بنشین |
|
آی یا اوی |
ây / oy |
ضمیر متصل (ش) مثل مای - my به معنی مادرش |
|
ایده (ی ایده( |
Ide /ye ide |
ذره - خرده - یه کم (یه کمی) |
|
اییه |
eiie |
جو (یکی از غلات) |
|
ایکه |
eike |
بستن |