در اواخر دوره قاجار و اوایل حکومت پهلوی چند درشکه عمومی در سده وجود داشت. این درشکه ها برای انتقال مسافر در مسیرهای مختلف داخلی و برونشهری در رفت و آمد بودند. برپایه گفته ها در مقطعی تعداد 5 درشکه کرایه ای در سده فعال بودند. مومنی از ورنوسفادران دو تا درشکه داشت، رمضانعلی گلکار و کریمیان از کوورز هر کدام یک درشکه داشتند که یک اسبه یا دو اسبه بودند. هر درشکه 4 تا 5 مسافر سوار میکرد و ایستگاه آنها در درب محکمه بود.
مسیر اصفهان و اصغرآباد و نجف آباد از مسیرهای برون شهر و مقاصد امامزاده سیدمحمد، انوشیروان و چشمه از مقاصد سفر اطراف سده محسوب میشدند. مبدا انتقال مسافر بین سده و اصفهان از درب محکمه و از طریق جاده شهر بود. اسنادی دوران فعالیت درشکههای سده نشان میدهد این وسیله توسط ادارات دولتی اجاره و حتی در ردیف های بودجه اعتبار مشخصی داشتند. مردم، حداقل خانواده های مرفه برای سفرهای خانوادگی مثلا برای رفتن به عروسی در مسیرهای درون شهری مسافر درشکه ها بودند. تا سال 1316 نظامنامه ای برای کار درشکه ها تدوین نشده بود و به همین دلیل برخوردهایی بین صاحبان درشکه و مسافران به لحاظ کرایه و بینظمی وجود داشت، تا اینکه شهرداری سده وارد عمل شد و با هماهنگی با حکومت اصفهان نظامنامه ای تدوین و ابلاغ نمود. جالب اینکه در این شرایط بخشداری و شهرداری نجف‌آباد از فرصت استفاده کرده و درشکه داران سده را با دادن قول مساعد برای کار به نجف‌آباد دعوت نمودند.
در نظامنامه تدوینی، کرایه سفر به مقاصد مختلف تعیین و برای زمان معطلی و نیز سوار شدن درب خانه و انصراف از سفر مبالغی مشخص گردید.
بر پایه اظهارات شاهدان تا حوالی سال 1335 سفر به اصفهان هنوز با درشکه صورت میگرفت. در سال 1338 شهرداری سده تبدیل ارابه ها را به ماشین جهت عبور و مرور درخواست نمود و این نشان میدهد تعدادی از آنها هنوز تا این سال فعال بودند. بهر حال در آن دوران درشکه آنقدر مهم بوده و شاید سوار شدن بر آن آرزو که میخوانده اند:
درشکه آهنی و اسب روسی / با هم سوارشیم بریم عروسی
عناوین اسناد
راجع به چگونگی اعتبار کرایه درشکه جهت امور اداری.
سال ۱۳۱۴
اختلاف بین مسافرین و درشکه‌چی‌ها در منطقه سده مرکز اسناد اصفهان.
سال ۱۳۱۶ .۱۳۱۷ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
تعیین برنامه کار درشکه‌چی‌های سده. سال 1317
دعوت درشکه داران سده به نجف‌آباد و قول مساعدت از سوی بخشدار و شهردار نجف‌آباد.
سال ۱۳۱۷ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان
درخواست شهرداری مبنی بر تبدیل عرابه‌ها به ماشین جهت عبور و مرور.
سال ۱۳38 / 1 برگ / مرکز اسناد
منابع: شاهین، محمدعلی، زبان اسناد، گروه 34 اسناد حمل و نقل.
راویان ماربین جلد اول گفتگو با آقای گلکار