مروری بر تحولات تاسیس دبیرستان در سده
محمدعلی شاهین
پژوهشگرتاریخ محلی، نویسنده، روزنامه نگار
برای اولین بار در سال 1318 یعنی 16 سال بعد از شروع به کار اولین دبستان در شهر، کلاس اول متوسطه ضمیمه همان دبستان شد. در سال بعد کلاس دوم دایر شد اما در سال 1320 به دلیل تبلیغ علیه تحصیل در مدارس جدید و احتیاج خانواده ها به فرزندان خود در کار کشاورزی، ثبت نام دانش‏ آموزان حهت کلاس سوم به حد نصاب نرسید. به این ترتیب دوره متوسطه ادامه نیافت و معدود دانش آموزان علاقه‏مند مجبور شدند برای ادامه تحصیل راهی اصفهان و حتی تهران شوند. با گذشت زمان کمی شرایط تغییر کرد و عده‏ای دایر کردن مجدد دبیرستان در سده را دنبال کردند. سندی از سال 1328 در مرکز اسناد اصفهان بیانگر این است که مالکین سده برای احداث دبیرستان در دیار خود پیشنهاد واگذاری زمین دادند. این موضوع در سال بعد از سوی مقامات استانی بررسی شد. بهرحال پیگیریهای تعدادی از اهالی سده برای دایر شدن مجدد دبیرستان سبب شد تا اداره کل فرهنگ اصفهان در سال 1331 کلاس اول دبیرستان را مجددا در دبستان اسلامی به سرپرستی یکی از فرهنگیان به نام «بیان الحق» دایر کند. بر پایه اظهارات راویان گرچه از میزان تبلیغات علیه درس خواندن واتکای خانواده‏ها به کار فرزندان حدود سی سال پس از تاسیس اولین مدرسه به سبک جدید کاسته شد ولی با این وجود هنوز داوطلب برای ثبت نام در دبیرستان کم بود. در چنین شرایطی تعدادی از معتمدین محلی به دنبال دانش‏آموزانی می‏گشتند که دوره دبستان را طی کرده‏اند تا آنها را به ادامه تحصیل در دبیرستان تشویق کنند. درآن زمان 10 تومان برای شهریه، دو سه تومان برای پول کتاب و مبلغی هم برای شیر و خورشید از دانش‏آموزان دریافت می‏شد.
در سال بعد دبیرستان از دبستان اسلامی جدا و به منزلی استیجاری در خیابان ورنوسفادران نزدیک چهارشنبه بازار متعلق به خانواده بختیاری انتقال یافت.
پس از شروع به کار مجدد دوره متوسطه در سده در سال 1331 و افزایش تدریجی دانش‏آموزان و دایر شدن کلاسهای بعدی نیاز به یک ساختمان مجزا برای دبیرستان احساس شد. اهالی با تشویق و پیگیری معتمدین محلی از جمله مرحوم رضا شاهین که از معتمدین محله گاردر بود و مدتی هم سمت شهرداری سده را به عهده داشت قطعه زمینی در خیابان ورنوسفادران نزدیک بانک ملی مرکزی جنب کوی شهیدان دباغی فعلی به این امر اختصاص دادند. از مجاورت زمین مذکور کهریزی عبور میکرد و صحرای دهشنده در ادامه آن قرار داشت. پس از واگذاری زمین به اداره فرهنگ، ساخت دبیرستان شروع گردید. نقل است که مردم به هر شکل ممکن حتی به عنوان کارگر در ساخت دبیرستان کمک می‏کردند. این ساختمان در فروردین 1335 یعنی دو سال بعد از اهدای زمین پذیرای دانش‏آموزان شد. نام مدرسه به پاس خدمات مرحوم ابوالحسن سیادت بنیانگذار آموزش نوین در سده و به پیشنهاد بعضی افراد «عماد» گذاشته شد. در سال 1337 همزمان با سفر اقبال نخست وزیر و هیات دولت وقت به سده دستور دایر شدن کلاس ششم طبیعی در این دبیرستان صادر شد. این امر سبب شد تا اولین گروه دیپلمه‏های عماد در سال 1338 فازغ التحصیل شوند( عکس مربوط به این دیپلمه‏‏ها می‏باشد).
در سال 1339 تعداد دانش‏آموزان دبیرستان عماد در کلاس‏های اول و دوم به 138 نفر رسید و 11 لیسانسه و سه دیپلمه در آن مشغول کار بودند. کتابخانه دبیرستان نیز از 700 جلد کتاب برخوردار بود. این دبیرستان در دوره فعالیت خود فارغ التحصیلان زیادی تقدیم جامعه کرد که بعضی به دانشگاه‏ها رفتند و بسیاری در آموزش و پرورش و دیگر ادارات استخدام شدند. در سال‏های بعد از انقلاب زمین کهریزی مجاور دبیرستان به مجموعه اضافه شد. سال‏ها کانون سلمان فارسی در مجاورت این مدرسه بود و از آن برای امور فرهنگی و هنری دانش آموزان بهره برده میشد. در اواخر دهه 1380 این مکان تخریب و طی چند سال یک مجتمع فرهنگی، ورزشی و آموزشی با همان نام عماد در آن ساخته شد.
مدرسه عماد جدید با 4 هزار و 600 مترمربع زیربنا با هزینه‌ای بالغ ‌بر 45 میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی و ملی ساخته شد.
عماد خمینی‌شهر به عنوان هفتمین طرح بزرگ آموزشی استان اصفهان مطرح شد که دارای سالن اختصاصی ورزشی، 21 کلاس، آزمایشگاه، واحدهای سمعی و بصری و فضای تجاری می‏باشد. این مدرسه در دهه فجر 1395 گشایش یافت و به این ترتیب عماد پایدار ماند.
اسامی اولین دیپلمه‏های دبیرستان عماد در تصویر
آقایان رضوانی، پریشانی،عبداله پیمانی، بهمن کارخیران، محمد حیدری، رضا شریفی، علی حیدری، براتعلی بختیاری، محمدعلی شاهین، امام جمعه‏زاده، خسرو رفیعی و سید‏رضا میرشفیعی
منابع:
سالنامه فرهنگ همایون شهر، ص 34 و 35 / اردیبهشت 1339.
پیشنهاد واگذاری محل ایجاد دبیرستان توسط مالکین سده.
سال 1328 / ‏‫1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.‬‬‬‬‬‬
‏رسیدگی به درخواست تاسیس دبیرستان در ماربین از سوی اهالی.
سال 1329 / ‏‫2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.‬‬‬‬‬‬
دوهفته نامه فرصت، برنامه‏ های دهه فجر اعلام شد، ایمانه پارسی‏زاد.
شاهین، محمدعلی، راویان ماربین جلد 3 گفتمان اندیشه 1399، گفتگو با خسرو رفیعی.