website logo
شخصیت ها
میراث ملموس
بناهای مذهبی
میراث ناملموس
جاذبه های طبیعی
نهادها
فضای سبز گردشگری
مراکز علمی
مراکز فرهنگی
منابع

صحیه نهاد مسوول سلامت مردم از بدو تاسیس در اصفهان با مسایل متعددی از جمله سطح پایین بهداشت عمومی، اماکن، حمام ‏ها، بیماری ‏های واگیردار، کمبود بودجه، طبیب، پرستار و اماکن و سازماندهی نامناسب روبرو بوده است. در سده نیز چه قبل از تاسیس دفتر صحیه و چه بعد از آن همین مشکلات وجود داشته است. عناوین تعدادی از اسناد صحیه در جهت آشنایی با شرایط آورده شده است.1

عناوین اسناد:

1- تبدیل پول مسی به نیکلی به خاطر رعایت مسایل بهداشتی و لزوم جمع‏آوری پول‏های مسی.

آبان 1307 / روزنامه اخگر شماره 12.

2- گزارشی از کثیفی حمام‏های اصفهان و انتقال بیماری توسط آنها.

آبان 1307 / روزنامه اخگر شماره 13 و تیر 1308 / روزنامه اخگر شماره 151.

3- مشاهدات یک سیاح از وفور بیماری در اصفهان و پاسخگو نبودن اداره صحیه اصفهان و انتقاد روزنامه ‏ها از نابسامانی اداره مذکور.

دی 1307 / روزنامه اخگر شماره 48.

4- برگزاری امتحان اطبای غیر مجاز برای صدور پروانه در اداره معارف اصفهان.

18 اردیبهشت 1308 / روزنامه اخگر شماره 119.

5- مرگ و میر زیاد مادران و اطفال و لزوم تاسیس زایشگاه در اصفهان.

آبان 1308/ روزنامه اخگر شماره 227.

6- دستور صحیه کل مملکتی مبنی بر آبله‏کوبی تمام دانش‏آموزان مدارس اصفهان و شروع آن توسط دکتر نورالله‏خان دانشور علوی.

آبان 1308 / روزنامه اخگر شماره 239.

7- دستور اداره صحیه اصفهان مبنی بر قدغن کردن دباغی‏ در اطراف قنات اسفریز.

سال 1309 / موزه اسناد شهرستان خمینی‏شهر.

8- جلوگیری امنیه سده اصفهان از دباغی مؤسسات دباغی در حدود آب قنات اسفریز.

‏‏سال ۱۳۰۹ / ‏۴ برگ / آرشيو ملي ايران.

9- طغیان تیفویید در مریضخانه نسوان مرسلین اصفهان و مرگ دو پرستار جوان.

اردیبهشت ۱۳۰۹ / روزنامه اخگر شماره 339.

10- اعلان صحی(اطلاعیه) اداره صحیه ولایتی در باره انتشار مرض تیفویید و راه‏های جلوگیری از آن.

اردیبهشت ۱۳۰۹ / روزنامه اخگر شماره 344.

11- اتکای اصفهان به قابله‏ها و نداشتن مامای تحصیل کرده و ورود یک زن تحصیل کرده فرانسه، مادام آرشا‏لوس کاراکاشین و آموزش قابله‏های شهر.

تیر 1309 / روزنامه اخگر شماره 375.

12- گزارش یک مرض مسری از دستجرد چهار‏محال با مشخصات قی و سپس ورم دست و پا و مرگ.

آبان 1309 / روزنامه اخگر شماره 452.

13- درخواست اهالی سده برای دایر کردن پست آبله کوبی از صحیه کل مملکت و موافقت با برقراری یک پست آبله‏کوبی با اعتبار ماهیانه ده تومان دوا برای فقرا در سده.

مهر 1311 / روزنامه اخگر شماره 788.

14- حضور رییس صحیه اصفهان در سده برای سرکشی.

اردیبهشت 1312 / روزنامه اخگر شماره 839.

15- اخطار به صاحبان حمام‏ها برای گذاشتن دوش در حمام‏ها تا اول سال آتی.

بهمن 1312 / روزنامه اخگر شماره 923.

16- جلوگیری از نفوذ آب‌های آلوده دباغی به آب شرب در سده.

‏سال ۱۳۱۲ / ‏۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

17- پیشنهاد ایجاد کمیسیون صحی در سده برای رسیدگی به شیوع امراض مسری.

سال ۱۳۱۲ / ‏۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

18- تلقیح واکسن آبله٬ گزارشی از بیماری‌ها و عملکرد صنف دوافروش (عطار) در سده.

سال ۱۳۱۲ / ‏66 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

19- انتصاب دکتر میر‏علائی به جای آقای اشرف به ریاست صحیه سده.

مرداد 1313 / روزنامه اخگر شماره 967.

20- جلوگیری از شستشوی پوست خام در نهرهای جاری ورنوسفادران سده.

سال ۱۳۱۳ /‏ ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

21- شیوع امراض مسری در روستاهای سده بدلیل آلودگی حمام‌ها و تغسیل اموات در اماکن عمومی.

سال ۱۳۱۴ / ‏۱۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

22- دستور به کدخدایان درمورد جلوگیری از ورود بیماران امراض مسری به حمام‌های سده.

‏‏سال ۱۳۱۴./ ۴ برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

23- اسناد امور درمانی و بهداشتی روستائیان بی‌بضاعت‌، فروش دارو‏، امراض، مراکز درمانی و هزینه‌های مربوط به امور صحی بلدیه سده.

‏‏سال ۱۳۱۴ / ‏۱۰۳ برگ ‏/ مرکز اسناد اصفهان.

24- ش‍ی‍وع‌ ام‍راض‌ م‍س‍ری‌ در اردس‍ت‍ان‌، ل‍ن‍ج‍ان‌ و س‍ده‌ و اق‍دام‍ات‌ ص‍ح‍ی‍ه.

‌‏سال ۱۳۱۴ / ۳۰۲ ص‌ / آرشيو ملي ايران.

25- بروز مرض اسهال دموی در سده و سفر رئیس صحیه اصفهان به سده.

شهریور 1315 / روزنامه اخگر شماره 1170.

26- تصمیم به دوش‏دار شدن سه حمام در سفر صور حکمران اصفهان و دبیر سیاقی معاون وی به سده.

دی 1315 / روزنامه اخگر شماره 1205 و مرکز اسناد اصفهان.

27- رسیدگی به مسئله کچلی مسری بین دانش‌آموزان سده.

سال ۱۳۱۵ / ‏۲ برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

28- مکاتبات شهرداری روستای سده اصفهان در خصوص خرید دارو، اثاثیه و لوازم مورد نیاز مطب و صحیه.

‏‏سال ۱۳۱۵ / ‏۲۰ برگ / آرشيو ملي ايران.

29- معالجه دانش‌آموزان بی بضاعت مبتلا به کچلی در سده با داروی مجانی.

سال ۱۳۱6 / ‏۲۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

30- بروز مرض حصبه در اصغرآباد سده.

‏‏سال ۱۳۱7 / ‏۲ برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

31- عدم رضایت از عملکرد پزشک بهداری سده و استعفای وی بدلیل کمبود حقوق و مزایا.

سال ‏۱۳۱۶.‏۱۳۱۷ / ‏35 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

32-‏‏‏ بروز آبله در قراء سده.

سال ۱۳۱7 / ‏5 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

33- شیوع بیماری آبله در ماربین.

سال ۱۳۱7 / ‏1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

34-‏ تهیه مکان جهت بهداری شهرداری سده.

سال ۱۳۱7 / ‏5 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

35- بررسی دانش‌آموزان دبستان‌های سده از نظر امراض سال ۱۳۱7 / ‏3 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

36- صورت متمردین قریه هرستان مبنی بر معرفی اطفال خود جهت معرفی آنان به بهداری.

سال ۱۳۱7 / ‏3 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

37- بررسی تخصیص بودجه جهت ساخت غسالخانه در سده.

‏‏سال ۱۳۱۸ / ‏۱۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

‏38- اقدامات شهرداری سده و اداره کل بهداری در جلوگیری از شیوع و معالجه بیماری‌های واگیر و مقاربتی در سده و اصفهان.

‏سال ‏‫‫‫‫۱۳۱۸ـ۱۳۱۹ / ‏‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫‫۳۲برگ / آرشيو ملي ايران.

39- شیوع بیماری مالاریا در نصرآباد سده بعلت آلودگی کشتارگاه و انتقال آن به خارج از آبادی.

‏‏سال ۱۳۲۰ / ‏۴ ص / مرکز اسناد اصفهان.

40-  مقابله با شیوع بیماری شاربن در سده.

سال ۱۳22 / ‏2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

41- اطلاعاتی درمورد ساختمان بهداری سده.

سال ۱۳22 / ‏4 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

42- شیوع بیماری آبله در سده و ماربین.

سال ۱۳22 / ‏1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

43- دستور تعویض آب خزینه‌های حمام‌های سده بدلیل شیوع بیماری تیفوس.

سال ۱۳22 /‏ ۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

44- بروز بیماری تیفوس در سده و وجود نواقص در بیمارستان شهر.

‏‏سال ۱۳23 / ‏۱۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

45-  شیوع مالاریا در قریه طامه سده بدلیل وجود آب آلوده و ارسال دارو جهت بیماران بی‌بضاعت

سال ۱۳24 /‏ 10 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

46- گزارشی از وضعیت نابسامان بهداشتی محلات سده

سال ۱۳25 /‏ 1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

47- احضار پزشک بهداری به شهرداری جهت آبله کوبی در سده.

سال ۱۳25 /‏ 3 برگ / مرکز اسناد اصفهان.

48- شکایت اهالی سده از دباغی در حوالی مناطق مسکونی.

اسفند 1325 / موزه اسناد شهرستان خمینی‏شهر.

49- اسناد اجاره زمین بیمارستان سده و تخصیص چند اتاق در آن برای ایجاد بهداری.

سال ۱۳26 / ‏۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.

50- تذکر نکات بهداشتی جهت جلوگیری از بروز بیماری‌های واگیردار در منطقه سده.

سال ۱۳27 / ‏۱ برگ./ مرکز اسناد اصفهان

51- شیوع بیماری سیاه زخم در محله فروشان سده بدلیل گوشت آلوده.

سال ۱۳29 / ‏۱ برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

52- ساخت ساختمان درمانگاه سده.

سال ۱۳۳۱.‏۱۳۳۲ / ‏24 برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

53- ‏امور بهداری و بهداشتی منطقه سده.

سال1332.۱۳۳3.‏۱۳۳4 / ‏256 برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

54- کمک شهرداری سده به بهداری از محل اعتبارات.

سال ۱۳۳3.‏۱۳۳4 / ‏2 برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

55- دستور تعویض آب حمام‌های همایون‌شهر و رعایت اصول بهداشتی در آنها.

سال ۱۳41 / ‏4 برگ./ مرکز اسناد اصفهان.

56- شکایت عده‌ای از اهالی همایون‌شهر در رابطه با اهمال کاری رئیس بهداری این شهر به استانداری اصفهان.

‏‏سال / ‏۱۳۴۱. / ۲‏ ص / مرکز اسناد اصفهان.

57- اعلام ارسال پرونده واگذاری زمین از طرف شهرداری همایون‌شهر به منظور ایجاد ساختمان درمانگاه روستایی به وزارت بهداری.

سال / ‏۱۳۴۳ / ‏۲ برگ /‏ آرشيو ملي ايران.

58- نقشه و قرارداد ساخت مزکز بهداشت فروشان همایون‌شهر اصفهان.

سال 1352 / ‏2 برگ./ آرشيو ملي ايران

59- عملیات احداث ساختمان انبار داروئی همایون‏شهر.

سال‏۱۳۵۷ ـ ۱۳۵۹. / ‏۱۰۳ برگ./ آرشيو ملي ايران.