از آتشگاه در متون کهن، به نام «دژ ماربین/مهرین» یاد شده و اشاراتی دربارهٔ شهرک باستانی «مهرین» رفته است. یافته شدن سفال‌های گورتان و نام‌های باستانی روستاهای ماربین، گواه بسنده‌ای است بر وجود فرهنگ و تمدنی دیرسال در این بخش. کوه آتشگاه در جنوب سده در سال 486 قمری در زمان حکومت سلجوقی همراه با تصرف قلعه ای در کوه صفه سبب قدرت اسماعیلیان در این منطقه شد که سلجوقیان را به واکنش وادار کرد. سرانجام محمد بن ملکشاه توانست در سال 499قمری اسماعیلیان را از قلعه‌های اطراف اصفهان از جمله قلعه ماربین بیرون براند
منابع:
تاریخ طبرستان ،ابن اسفندیار، 1389،ص 145
محاسن اصفهان، مافروخی