شنبه, 03 آذر 1403 Saturday 23 November 2024 00:00


گليم زيرانداز و پوششي پشمي و بدون پرز است كه به صورت دو رو و چاكدار با طراحي ذهني بافته مي شود. گليم بافي به عنوان يكي از ابتدايي ترين پوششهاي ذهني باف مردم صحرا نشين قدمتي ديرينه دارد. از زماني كه بشر توانست با بكارگيري ذوق هنري و قوه ابتكار خويش طبيعت را به خدمت آورد، شيوه هاي اين خدمت رساني را نيز آموخت و روز به روز در بهبود آن قدم نهاد . بافت گليم از اولين گامهاي استفاده از پشم حيوانات براي رفع مايحتاج انسان بوده كه در ادامه و با پيشرفتهايي كه در دارها و بافتها به وجود آمد، انواع متفاوتي از اين بافت چون جاجيم، زيلو، سوماكوجود دارد كه نه تنها در طرح و نقش بلكه در مواد اوليه و نوع بافت آنها نيز تغييرات اساسي ايجاد شد. نقطه مشترك همه اين بافتهاي به اصطلاح تخت، بدون پرز بودن آنها مي باشد . اين مساله خود موجب شده كه در اصطلاح عامه بافته ها با نام گليم بافي شناخته شود درصورتي كه از لحاظ فني تنها بافته هايي جزء گليم بافي محسوب مي شوند كه در آنها روش بافت يكي زير و يكي رو رعايت شده باشد. دو رو بودن گليم از جمله مزيتهاي اين بافته است كه موجب مي شود علاوه بر كف پوش و زيرانداز به عنوان پرده، رختخواب پيچ، روانداز، روميزي و .... هم كاربرد داشته باشد.

مواد اوليه:
بيشتر پشم گوسفند است كه پس از ریسيدن و رنگرزي به عنوان تار و پود در گليم بافي بكار برده مي شود. البته در برخي بافته ها بجاي نخ پشمي براي تار از نخهاي پنبه اي نيز استفاده مي گردد. علاوه بر پشم گوسفند از پشم ديگر حيوانات اهلي چون شتر و بز نيز مي توان در گليم بافي استفاده نمود.

دستگاه گليم بافي
این دستگاه يك دار ساده چوبي است كه تار ها در آن با ابزار استوانه اي چوبي با نام کوجي جابجا شده و نخهاي پود را به صورت زير و رو روي هم قرار مي دهد.

انواع دار گليم بافي
1- دار دائم
دار دائم كه ايستاده است و بيشتر در روستاها و شهرها كه يكجا نشيني رواج دارد بكار گرفته مي شود.
2- دار زميني دار زميني به صورت افقي بوده و بيشتر مورد استفاده عشاير كوچ نشين مي باشد.
بافت گليم به روشهاي گوناگوني صورت مي گيرد مانند : بافت ساده، چاكدار، بافت دورپيچي، بافت پود اضافي و پود خميده، بافت پود نما ،بافت تارنما.

نوشتن دیدگاه