ميناكاري هنري است مبني بر نقاشي و تزيين سطح بدنه هاي فلزي و به ندرت سراميكي كه با لايه اي با همين نام پوشيده مي شود. در واقع مينا لعابي است شفاف و شيشه اي كه از ممزوج شدن لعابهاي شيشه اي و اكسيدهاي فلزي به دست مي آيد و با پخت در كوره مانند شيشه سخت مي گردد. زير ساخت بدنه هاي ميناكاري شده مس و گاهي نيز برنج ميباشند، البته براي ساخت زيور آلات و قطعات تزييني علاوه بر مس از طلا و نقره نيز استفاده مي شود.
تاریخچه
در مورد تاريخچه ساخت مينا نميتوان نظر قطعي ابراز نمود، اولين اثر ميناكاري كه تا به حال به دست آمده شش انگشتر طلا مربوط به قرن 13 ق م بوده كه در قبرس به دست آمده اند و تنها آثار اصيل از ميناكاري مرصع محسوب ميشوند در ايران نيز برخي محققان قدمت ميناكاري را مربوط به 1500 ق م مي دانند. به عقيده پوپ تاريخ نگار مشهور قطعات ميناكاري مرصع از اختراعات ايرانيان است و نمونه بسيار عالي آن جام خسرو مربوط به دوره ساسانيان ميباشد. اوج هنر مينا در زمان سلجوقيان بوده و در ادامه در دوره صفويه و در اصفهان اين هنر در تركيب با نقوش بزم درباريان و يا مجالس شكار و. .. جلوه تازه مي نمايد.
مراحل کار
ميناكاران محصولات خود را به دو شيوه نقاشي و خانه بندي ارائه مي كنند ولي آنچه در اصفهان انجام ميشود شيوه مينا نقاشي مي باشد. براي فراهم آمدن مينا چند مرحله بايد طي شود بدين ترتيب آن شي را كه مي خواهند ميناكاري كنند با هر شكل و اندازه به وسيله مسگر متخصص ساخته شده و سطح آن با لايه ايي از لعاب سفيد طي 3 الي 4 مرتبه پخت در كوره در دماي ْ700 در مدت زمان معين آماده نقش اندازي مي گردد. پس از رنگ آميزي متناسب با رنگهاي به كاربرده شده دماي كوره تنظيم مي گردد تا ضمن چسبيدن رنگ به لعاب بدنه مانع از سوختن آن شود. ميناكاران براي تهيه رنگ قرمز از اكسيد طلا، رنگ سبز و آبي از اكسيد مس و رنگ زرد از گل ماشي استفاده مي كنند. يكي از عواملي كه در تعيين سطح كيفيت مينا بسيار مهم مي باشد عدم خش پذيري لعاب بدنه پس از اتمام مراحل پخت در كوره است كه بايد بدان توجه نمود.
