اشاره:
چند دهه است شهرها و استانهای مختلف کشور با آلودگی هوا ناشی از سوخت های فسیلی و ظهور و حضور گرد و خاک و ریز گرد ها در هوا مواجه است. این آلودگی ها در مقاطع مختلف و با شدت های متفاوت بروز می کند . آلودگی ها پایداریشان گاه از روز و هفته گذشته به ماه و ماهها می رسد. از منظر کارشناسان پدیده گرد و غبارها از دو زاویه قابل بررسی هستند یکی منشا و کانون تشکیل که یافتن آن به کار جلوگیری از تولید آنها می خورد و دیگری آثار زیانبار آنها بر سلامتی انسانها و محیط زیست و موجودات و گیاهان که سلامت محیط و انسانها را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این گرد و غبارها هم منشا داخلی دارد که از مناطق بیابانی اطراف تشکیل می شود و هم از مناطقی از کشورهای دیگر مانند اردن، سوریه ، عراق و عربستان به کشور وارد شده و وضعیت کنونی کشور را سبب شده است. گرد و غبارها با منشا خارجی از شدت و وسعت و پایداری بیشتری برخوردار هستند. تولید آنها و انتقالشان به کشور در فصول گرم سال و معمولا از اردیبهشت ماه تا پایان تابستان به علت خشک شدن سطح زمین و بادهای شمالی تداوم دارد و در مهر ماه کاهش می یابد.
توده‌های گرد و غبار در این ایام استان‌هایی مثل بوشهر، خوزستان، ایلام، کردستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و تا حدی استانهای لرستان، چهارمحال و بختیاری، فارس و کهگیلویه و بویراحمد و حتی برخی اوقات تهران را در بر می گیرد. حمینی شهر هم از این شرایط به خصوص ناشی از سوخت های فسیلی به دلیل وجود پالایشگاه و نیروگاه در اطراف خود و حجم بالای خودروها و سوخت های خانگی و وجود بغضی عادات غلط دچار مشکل است.
ریشه آب وهوای اصفهان و مناطق همجوار
شهر اصفهان بر اساس طبقه‌بندی اقلیمی دومارتن دارای اقلیم فراخشک سرد است. سال ۱۳۹۹ کلانشهر اصفهان رتبه اول آلودگی هوا بین هشت کلانشهر ایران بود. استان اصفهان به لحاظ توپوگرافی (پستی و بلندی) و نیز اقلیمی در شرایط خوبی قرار ندارد و از شمال و شرق مورد تهدید بادهای فرسایشی است. در ماه‌های سرد سال پدیده وارونگی هوا که با هوای ساکن همراه است به آلودگی هوا کمک می‌کند و شرایط زیست اقلیمی را به خطر می‌اندازد. توده‌های هوا و سیستمهای هواشناسی تأثیر گذار بر استان اصفهان شامل جریانهای زمستانه و تابستانه است، جریان زمستانه به دو دسته پرفشارها و کم فشارها تقسیم می شود:
جریانهای پرفشار زمستانه:
توده‌های هوای مرکز پرفشار سیبری
توده‌های هوای قطبی
توده‌های هوای آزور
توده‌های هوای کانادایی
جریانهای کم فشار زمستانه:
سیستمهای کم فشار مدیترانه ای
سیستمهای کم فشار سودانی
جریانهای کم فشار تابستانه:
کم فشار حرارتی کویر مرکزی
کم فشارهای حرارتی صحراهای عربستان و آفریقا جریان کم فشار هند
سوابق بعضی روزهای ناسالم در مطالب مرتبط در دسترس است.