پیشینه حمام ‏های عمو‏می‏‏

تا دهه 1340 خانه ‏ها حمام نداشت و تنها تعداد اندکی ‏از پولداران درخانه خود حمام داشتند. به این سبب اکثر مردم از حمام ‏های عمو‏می ‏موجود در بافت محله استفاده ‏می‏کردند. بیشتر آبادیهای ماربین حمام داشتند. در مناطقی حمام‏ ها دوقلو بودند، یعنی حمام زنانه و حمام مردانه در كنار يكديگر بود و يك تون داشت. محلاتی هم یک حمام داشتند و زنها و مردها طبق برنامه تنظیمی‏ از آن استفاده می‏کردند. اکثر حمام ‏ها وقف عموم بوده و مردم محل آنرا اداره ‏می‏کردند و برخی از آنها دارای موقوفات بودند.

حمام‏ های منطقه در دوره ‏های صفویه، زندیه و قاجار ساخته شده و در دوران‏های بعد بارها باز سازی شده‏ اند. از جمله حمام‏ های آبادی‏های ماربین که تغییر کاربری داده شده حمام رهنان است که توسط حاج‏ آقا محمد رنانی حاکم اصفهان در دوره زندیه بنا شده و اکنون به موزه هنرهای آیینی تبدیل شده است. در دهه 1390 بیشتر از ده حمام در خمینی ‏شهر موجود بود که از مجموع آنها در زمان تهیه اطلاعات در اواسط دهه 1390، از شش حمام هنوز استفاده می‏شد اما بقيه متروكه بود. به جز حمام احمدآباد جوی ‏آباد كه سقف ‏های آن تخريب گرديده است بقيه بدنه سالمی‏ داشتند. حمام‏ های سرپل، درب سيد، شمس ‏آباد، كوورز، اسفريز، گاردر، اندوان و دستگرد از جمله حمام های عمومی خمینی ‏شهر هستند. سازمان ميراث فرهنگی استان اصفهان اقدام به شناسايی و ثبت 8 باب از اين حمام‏ ها در فهرست آثار ملی نموده است.

نقل از کتاب جاذبه های خمینی شهر محمدعلی شاهین